Διδακτικές προσεγγίσεις της μουσικής στην προσχολική ηλικία: η σημασία της άτυπης μάθησης

Abstract

Τις τελευταίες δεκαετίες έχει αναπτυχθεί ένα έντονο ενδιαφέρον στον τομέα της παιδαγωγικής γύρω από την άτυπη μάθηση γενικά, αλλά και την άτυπη μουσική μάθηση πιο συγκεκριμένα. Μέσα από την εξέταση κάποιων παραμέτρων της μουσικής φύσης και της μουσικότητας του ανθρώπου, των διαφορετικών τύπων μάθησης, διδακτικών πρακτικών της παραδοσιακής μουσικής αλλά και της αξίας του παιχνιδιού, σκοπός της παρούσας βιβλιογραφικής επισκόπησης είναι να επιτευχθεί μία αναλυτικότερη προσέγγιση της άτυπης μουσικής μάθησης με έμφαση στην προσχολική ηλικία. Ειδικότερα, γίνεται μια διερεύνηση εφαρμογής αρχών και χαρακτηριστικών της άτυπης μουσικής μάθησης σε μουσικοπαιδαγωγικές προσεγγίσεις του 20ου αιώνα που χρησιμοποιούνται ευρέως για τη διδασκαλία της μουσικής σε αυτές τις ηλικίες, όπως είναι οι μέθοδοι Orff, Kodály, Suzuki, Gordon κ.ά. Σε κάποιες από τις μεθόδους αυτές διαπιστώνονται κοινά σημεία, που αφορούν στη χρήση αρχών άτυπης μουσικής μάθησης. Μέσα από τη εξεταζόμενη βιβλιογραφία, αναδύεται το συμπέρασμα ότι η άτυπη μουσική μάθηση είναι η καταλληλότερη μορφή μουσικής μάθησης για την προσχολική ηλικία, εμπεριέχοντας μεταξύ άλλων τα στοιχεία του παιχνιδιού, της μίμησης, της ομαδικότητας, και του πειραματισμού. Κρίνεται αναγκαίο για τον μουσικό εκπαιδευτικό να εντρυφήσει στις αρχές της, έτσι ώστε να μπορέσει να την αξιοποιήσει με τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα για τη μουσική μάθηση των μικρών παιδιών.

In recent years there has been growing interest in the fields of Pedagogy and Music pedagogy in exploring in depth informal learning and informal music learning practices. This bibliographic review studies informal music learning with emphasis on early childhood music education through discussing aspects of man’s musical nature and musicality, different types of learning, teaching practices of (greek) traditional music and the value of play. More especially, informal music learning principles and characteristics are investigated in well-known and broadly used music pedagogical approaches/ philosophies of the 20th century such as those of Orff, Kodály, Suzuki, Gordon etc. Common traits connected to informal learning are found between some of these approaches. A main conclusion emerging from the literature review is that informal learning is the most appropriate form of musical learning for preschool ages, involving among others the aspects of playing, imitating, socializing and experimenting. There is a need for music teachers to study its principles and applications, so as to utilize it towards the best possible results for young children’s musical learning.