Ο τόπος τέλεσης του διαδικτυακού εγκλήματος

Abstract

Ο προσδιορισμός του τόπου τέλεσης των διαδικτυακών εγκλημάτων αποτέλεσε μεταξύ των νομικών ζητημάτων που ανέκυψαν με την μετάβαση στην ψηφιακή εποχή ίσως τη μεγαλύτερη δοκιμασία για το εθνικό ποινικό δίκαιο. Η εφαρμογή και εφαρμοσιμότητα των παραδοσιακών κανόνων δικαίων που δομούνται στη βάση αξιωματικών αρχών, όπως αυτή της εδαφικότητας, τέθηκαν εν αμφιβόλω. Ήδη από όταν διαφαίνονταν δειλά οι τομές που θα έφερε στη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου το νέο μέσο επικοινωνίας, το Internet, οι θεωρητικοί του δικαίου άρχισαν να προβληματίζονται αναφορικά με τις νέες νομικές προκλήσεις και να εξετάζουν κατά πόσο τα ισχύοντα νομικά πλαίσια ήταν ικανά να ανταποκριθούν στις νέες ανάγκες. Στόχος της παρούσας μελέτης είναι η συγκέντρωση και συστηματοποίηση της ύλης που εντοπίζεται στην ελληνική και σε ενδεικτική ξενόγλωσση βιβλιογραφία αναφορικά με το ζήτημα του προσδιορισμού του τόπου τέλεσης των διασυνοριακών διαδικτυακών εγκλημάτων και συνακόλουθα του κράτους που θεμελιώνει ποινική δικαιοδοσία για την εκδίκασή τους κατά τα ισχύοντα σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο. Στο πρώτο κεφάλαιο τυποποιούνται οι κανόνες του διεθνούς ποινικού δικαίου εν στενή εννοία, οι οποίοι αποτυπώνουν τις αρχές στη βάση των οποίων ένα κράτος έχει ποινική αξίωση κατά ενός προσώπου επί υποθέσεων με στοιχεία αλλοδαπότητας. Στο δεύτερο κεφάλαιο αναλύεται σε θεωρητικό επίπεδο το ζήτημα του τόπου τέλεσης σε εγκλήματα που τελούνται σε κοινό και όχι ψηφιακό περιβάλλον. Στο τρίτο κεφάλαιο συστήνεται στον αναγνώστη το διαδικτυακό έγκλημα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Στο τέταρτο κεφάλαιο που αποτελεί τον «κορμό» της μελέτης εξετάζεται το ζήτημα του τόπου τέλεσης των διαδικτυακών εγκλημάτων σε επίπεδο θεωρίας και νομολογίας. Στο πέμπτο και τελευταίο κεφάλαιο επελέγη να γίνει μία σύντομη αναφορά στις νέες τεχνολογίες μετασχηματισμού της κοινωνίας μας, το Διαδίκτυο των Πραγμάτων και τις εφαρμογές εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας, οι οποίες, πέρα από το ενδιαφέρον που προξενούν στον αναγνώστη, δεν στερούνται ακαδημαϊκής σημασίας διότι μετατοπίζουν την προβληματική που εξετάζουμε ένα βήμα πιο μακριά.