Εθνοπολιτισμική ενσυναίσθηση εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και στάσεις τους απέναντι σε μαθητές από διαφορετικό πολιτισμικό περιβάλλον

Abstract

Η παρούσα μελέτη διερεύνησε τα επίπεδα Εθνοπολιτισμικής Ενσυναίσθησης 136 εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και τις Στάσεις τους απέναντι στον εθνοπολιτισμικά ετερογενή μαθητικό πληθυσμό. Με τον όρο Εθνοπολιτισμική Ενσυναίσθηση αναφερόμαστε στην ενσυναίσθηση η οποία απευθύνεται σε άτομα που ανήκουν σε διαφορετική φυλετική και εθνοτική ομάδα από τη δική μας (Wang et al., 2003). Σκοπός ήταν η εξέταση της σχέσης μεταξύ των δύο μεταβλητών, καθώς και της επίδρασης της Εθνοπολιτισμικής Ενσυναίσθησης των συμμετεχόντων στις Πολιτισμικές τους Στάσεις. Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με τη χρήση ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου, το οποίο αποτελούνταν από τρία μέρη. Το πρώτο αφορούσε στη μέτρηση των επιπέδων Εθνοπολιτισμικής Ενσυναίσθησης των συμμετεχόντων με την κλίμακα The Scale of Ethnocultural Empathy των Wang et al. (2003). Το δεύτερο μέρος αποτέλεσε η κλίμακα πολιτισμικών στάσεων Teachers Multicultural Attitude (TMAS) των Ponterotto et al. (1998), σε μετάφραση του Σχοινά (2019). Το τρίτο και τελευταίο μέρος περιελάμβανε ερωτήσεις που αφορούν τα δημογραφικά και εργασιακά στοιχεία των συμμετεχόντων στην έρευνα. Η ανάλυση των δεδομένων που συλλέχθηκαν φανέρωσε πως οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί διακατέχονται από υψηλά επίπεδα εθνοπολιτισμικής Ενσυναίσθησης (Μ.Ο.=4.87 σε 6/βάθμια κλίμακα Likert από 1 «Διαφωνώ Απόλυτα» έως 6 «Συμφωνώ Απόλυτα»). Ομοίως, και οι Στάσεις των εκπαιδευτικών απέναντι στην εθνοπολιτισμική ποικιλομορφία στις τάξεις κρίθηκαν ως θετικές (Μ.Ο.=4.09 σε 5/βάθμια κλίμακα Likert από 1 «Διαφωνώ Απόλυτα» έως 5 «Συμφωνώ Απόλυτα»). Ωστόσο, διαπιστώθηκε διαφορά στα επίπεδα Εθνοπολιτισμικής Ενσυναίσθησης και στις στάσεις των εκπαιδευτικών όσον αφορά την ηλικία και τα χρόνια προϋπηρεσίας τους, με μεγαλύτερους και πιο έμπειρους εκπαιδευτικούς να σημειώνουν χαμηλότερα επίπεδα Εθνοπολιτισμικής Ενσυναίσθησης και λιγότερο θετικές στάσεις απέναντι στην πολυπολιτισμικότητα. Ομοίως, τα αποτελέσματα φανέρωσαν και επίδραση του φύλου στις υπό μελέτη μεταβλητές, με τις γυναίκες να εμφανίζουν υψηλότερα επίπεδα Εθνοπολιτισμικής Ενσυναίσθησης και θετικότερες στάσεις απέναντι στον εθνοπολιτισμικά ετερογενή μαθητικό πληθυσμό. Όσον αφορά τη σχέση μεταξύ των υπό μελέτη μεταβλητών, από την ανάλυση των αποτελεσμάτων διαπιστώθηκε πως η κλίμακα της Εθνοπολιτισμικής Ενσυναίσθησης συσχετίζεται θετικά με την κλίμακα των Πολιτισμικών Στάσεων. Το γεγονός αυτό υποδηλώνει πως όσο υψηλότερα είναι τα επίπεδα Εθνοπολιτισμικής Ενσυναίσθησης των εκπαιδευτικών, τόσο θετικότερες είναι οι στάσεις του απέναντι σε μαθητές με διαφορετικές εθνοπολιτισμικές καταβολές. Τέλος, από την ανάλυση των δεδομένων διαπιστώθηκε πως υψηλά επίπεδα Αισθήματος Ενσυναίσθησης και Έκφρασης αυτής και Ενσυναίσθητης Επίγνωσης των εμπειριών των άλλων προβλέπουν θετικότερες στάσεις απέναντι σε μαθητές με διαφορετικό εθνοπολιτισμικό υπόβαθρο.