Η παν-ευρωπαϊκή ταυτότητα. Έννοια, λήψη και πραγματική διάσταση της ταυτότητας του Ευρωπαίου πολίτη

Abstract

Η ολοκλήρωση αυτής της εργασίας σηματοδοτεί την ολοκλήρωση των μεταπτυχιακών μου σπουδών στο τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Έχοντας εκπονήσει κοινωνιολογικές εργασίες, στο Ιστορικό - Αρχαιολογικό της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ, που αφορούσαν την ταυτότητα και το φύλο, προέκυπταν συμπεράσματα που δίνουν τη δυνατότητα να μιλάμε για ταυτότητες που έχουν δομηθεί σχεδόν αποκλειστικώς πάνω σε στερεοτυπικές αντιλήψεις. Έπειτα, κατά τη διάρκεια της ενασχόλησης και συμμετοχής σε ευρωπαϊκά προγράμματα νέων και ανταλλαγές νέων από διάφορα κράτη – μέλη της Ε.Ε., υπήρχε διάχυτο, αλλά μη λεκτικό το ερώτημα «πόσο ευρωπαίοι νιώθουμε;» και μία επιτηδευμένη προσπάθεια οι συμμετέχοντες να φαίνονται, κατά τη διάρκεια αυτών, κάπως «πιο ευρωπαίοι», μην μπορώντας να γίνει κατανοητό, κατά πόσο αυτό είναι αληθινό αλλά και τι ακριβώς σημαίνει. Η ταυτότητα του Ευρωπαίου Πολίτη εμφανίζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ειδικά αναλογιζόμενοι την ιδιαιτερότητα που έχει σε σύγκριση με πολλές άλλες. Το γεγονός δηλαδή, ότι δεν έχει προλάβει ακόμη να δομηθεί πάνω σε στερεότυπα. Αυτό είναι ιδιαίτερα δελεαστικό. Η εργασία αυτή, με την οποία ολοκληρώνεται το μεταπτυχιακό πρόγραμμα «Ευρωπαϊκές Πολιτικές Νεολαίας», έχει ως στόχο, πρωτίστως, να διαπιστώσει το βαθμό γνώσης και αντίληψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και το ρόλο των ευρωπαϊκών θεσμών στη διαμόρφωση της Ευρωπαϊκής ταυτότητας, για τον μέσο Ευρωπαίο πολίτη. Έπειτα παρουσιάζονται διάφορες πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης που στοχεύουν στη διαμόρφωση της παραπάνω ταυτότητας. Στη συνέχεια, μέσω δομημένου ερωτηματολογίου, επιχειρείται να ερευνηθεί κατά πόσο οι νέοι της Ευρώπης, γνωρίζουν για το μόρφωμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αν νιώθουν Ευρωπαίοι πολίτες αλλά και ποιοι είναι εκείνοι οι τομείς που καθορίζουν την εσωτερική ευρωπαϊκή μετανάστευση. Η ποσοτική έρευνα διεξήχθη σε νέους Ευρωπαίους Πολίτες από τις Βόρειες Ευρωπαϊκές Χώρες και σε νέους Ευρωπαίους Πολίτες από τις Νότιες Ευρωπαϊκές Χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, αναλύοντας διεξοδικότερα τις ομοιότητες και τις διαφορές στις γνώσεις και στις αντιλήψεις τους σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση.