Λογισμός κόστους στη γαλακτοπαραγωγό βοοτροφία και κοστολόγηση τυπικής μονάδας μεταποίησης γάλακτος αγελάδων με τη μέθοδο της κατά δραστηριότητα κοστολόγησης (Activity-based costing)

Abstract

Η αλυσίδα εφοδιασμού γαλακτοκομικών προϊόντων βοοτροφίας στην Ελλάδα έχει βιώσει σημαντικές αλλαγές από το 2000. Δημιουργήθηκαν μεγάλου μεγέθους εκμεταλλεύσεις επιχειρηματικής μορφής, οι οποίες αποφάσισαν να εντατικοποιήσουν το σύστημα παραγωγής οδηγώντας έτσι, στην αύξηση του κόστους παραγωγής του γάλακτος. Αυτές οι εκμεταλλεύσεις υποστηρίζονται άμεσα από τη βιομηχανία μεταποίησης του αγελαδινού γάλακτος, οι οποίες έχουν εκσυγχρονιστεί προσαρμοζόμενες στις έντονα ανταγωνιστικές συνθήκες της αγοράς. Η βιωσιμότητα και η ανταγωνιστικότητα των παραγωγικών μονάδων, τόσο σε επίπεδο πρωτογενούς, όσο και σε επίπεδο δευτερογενούς παραγωγής, συνδέεται άμεσα με την αποτελεσματική λειτουργία της αλυσίδας εφοδιασμού, την ορθολογική διαχείριση των διαθέσιμων πόρων και τη λήψη ορθών διοικητικών και επιχειρηματικών αποφάσεων. Η αλυσίδα εφοδιασμού της γαλακτοπαραγωγού βοοτροφίας διερευνάται ολιστικά με την εκτίμηση των οικονομικών αποτελεσμάτων των βοοτροφικών εκμεταλλεύσεων και την κοστολόγηση του γάλακτος, με την περιγραφή της αλυσίδας αξίας των γαλακτοκομικών προϊόντων και την παρουσίαση των μηχανισμών μετακύλισης και μεταβολής των τιμών κατά μήκος αυτής της αλυσίδας, και την κοστολόγηση των γαλακτοκομικών προϊόντων με την εφαρμογή της κλασικής μεθόδου κοστολόγησης και της κατά δραστηριότητα κοστολόγησης μεθόδου. Παράλληλα, πραγματοποιείται μια συγκριτική ερμηνεία των αποτελεσμάτων των δύο μεθόδων κοστολόγησης. Από τα κύρια αποτελέσματα προκύπτει ότι το κόστος παραγωγής γάλακτος στην πρωτογενή παραγωγή είναι ιδιαίτερα υψηλό, γεγονός που προκύπτει από την εντατικοποίηση και την εκμηχάνιση των εκμεταλλεύσεων. Υποδεικνύονται οι αδυναμίες που υπάρχουν στην οργάνωση κυρίως του κεφαλαίου, ενώ προκύπτει βελτίωση της οικονομικότητας των μονάδων με την αύξηση των αποδόσεων σε γάλα. Η εφαρμογή της ανάλυσης SWOT και της Stakeholder ανάλυσης αναδεικνύουν τα υφιστάμενα προβλήματα σε ολόκληρη την αλυσίδα γαλακτοκομικών προϊόντων βοοτροφίας στην Ελλάδα και υποδεικνύουν ότι οι Αθέμιτες Εμπορικές Πρακτικές δεν έχουν έντονη παρουσία στη συγκεκριμένη αλυσίδα εφοδιασμού. Τα αποτελέσματα επίσης υπέδειξαν απόκλιση στην εκτίμηση του κόστους παραγωγής των προϊόντων μεταξύ των δύο μεθόδων κοστολόγησης και ειδικότερα υποεκτίμηση του κόστους παραγωγής των προϊόντων για την παραγωγή των οποίων απασχολούνται αρκετά τμήματα παραγωγής της επιχείρησης με την παραδοσιακή μέθοδο κοστολόγησης.