Θεσμικό πλαίσιο και διαδικασίες διασφάλισης ποιότητας στην ανώτατη εκπαίδευση. Η περίπτωση των ελληνικών πανεπιστημίων στα πλαίσια του ευρωπαϊκού χώρου ανώτατης εκπαίδευσης

Abstract

Η Διασφάλιση και Βελτίωση της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση αποτέλεσε έναν από τους κύριους άξονες δράσης της διαδικασίας της Μπολόνια από την υπογραφή της Διακήρυξης. Η διεθνοποίηση των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων ενίσχυσε ακόμη περισσότερο την ανάγκη για την ανταλλαγή καλών πρακτικών και οδήγησε στην διαμόρφωση κοινών προτύπων διασφάλισης ποιότητας στις χώρες του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης. Η υιοθέτηση των κατευθυντήριων οδηγιών πραγματοποιήθηκε με την ενσωμάτωσή τους στο εθνικό θεσμικό πλαίσιο και η εφαρμογή τους μέσω των εθνικών φορέων διασφάλισης ποιότητας. Η Ελλάδα συμμετέχοντας στην Διαδικασία της Μπολόνια από την υπογραφή της εισήγαγε την έννοια της αξιολόγησης στην ελληνική Ανώτατη Εκπαίδευση με το Ν. 3374/2005, ενώ με τον ίδιο Νόμο ιδρύθηκε και η ανεξάρτητη Ανώτατη Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας ως υπεύθυνη για τον καθορισμό και τον συντονισμό διαδικασιών διασφάλισης ποιότητας της ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση. Με τον Ν.4009/11 εισήχθηκε στην Ελληνική Ανώτατη Εκπαίδευση ο όρος της Πιστοποίησης. Η θέσπιση του Ν. 4653/2020 πλέον συνέδεσε τη συμμόρφωση με τα διεθνή πρότυπα και κριτήρια διασφάλισης ποιότητας με τη χρηματοδότηση των ελληνικών ΑΕΙ. Η Ελλάδα, προκειμένου να ακολουθήσει την επιταγή του Ερεβάν για αυτόματη αναγνώριση των πτυχίων έως το 2020 εκκίνησε τις διαδικασίες Πιστοποίησης των Εσωτερικών Συστημάτων Διασφάλισης Ποιότητας (ΕΣΔΠ) και των Προπτυχιακών Προγραμμάτων Σπουδών (ΠΠΣ) το 2018. Η ανάλυση των ευρημάτων της Πιστοποίησης των ΕΣΔΠ των Ελληνικών ΑΕΙ ανέδειξε θέματα καλών πρακτικών, ενώ τόνισε την ανάγκη καταγραφής δεδομένων ποιότητας για την εφαρμογή του ελέγχου και βελτίωση της ποιότητας της συνολικής λειτουργίας των ΑΕΙ. Η προϋπόθεση πιστοποίησης του ΕΣΔΠ για τη μετέπειτα πιστοποίηση των ΠΠΣ δηλώνει και τη σημαντικότητα της λειτουργίας του ΕΣΔΠ.