Αξιολόγηση θερμοηλεκτρικών σταθμών με την μέθοδο Data envelopment analysis (DEA).

Abstract

Στην παρούσα Διπλωματική Εργασία διερευνάται η εφαρμογή της ποσοτικής μεθόδου Data Envelopment Analysis (DEA) στην αξιολόγηση της σχετικής αποδοτικότητας δέκα θερμοηλεκτρικών σταθμών κατά την περίοδο 2006 ως 2013. Πρόκειται για σταθμούς που ανήκουν στη ΔΕΗ Α.Ε. και χρησιμοποιούν διάφορα καύσιμα (λιγνίτης, φυσικό αέριο, μαζούτ και diesel). Οχτώ από αυτούς βρίσκονται στην ηπειρωτική χώρα (διασυνδεδεμένο δίκτυο) και δυο στα νησιά. Εφαρμόζονται τα δυο βασικά μοντέλα της μεθόδου DEA, CCR(CRS) και BCC(VRS), προσανατολισμένα στις εισόδους (inputs). Ως μεταβλητές εισόδου χρησιμοποιούνται η καταναλισκόμενη θερμική ενέργεια, το πλήθος των εργαζομένων και το κόστος συντήρησης (προς εξωτερικούς συνεργάτες), ενώ ως μεταβλητές εξόδου, η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια και η αδιάθετη ηλεκτρική ενέργεια. Εισάγονται επίσης μεταβλητές ρύπανσης (μη επιθυμητές έξοδοι) ως μεταβλητές εισόδου, προκειμένου οι σταθμοί να αξιολογηθούν και για την περιβαλλοντική τους αποδοτικότητα. Επίσης, εισάγοντας τιμές κόστους ανά μονάδα στις μεταβλητές εισόδου, υπολογίζεται η αποδοτικότητα κατανομής πόρων (allocative efficiency) τεχνικά και περιβαλλοντικά. Τέλος, μελετάται η μεταβολή αποδοτικότητας κάθε σταθμού για την χρονική περίοδο μελέτης, με την βοήθεια του δείκτη Malmquist. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα προκύπτει, ότι οι σταθμοί συνδυασμένου κύκλου είναι αποδοτικότεροι από τους υπόλοιπους, τόσο τεχνικά όσο και περιβαλλοντικά. Η χαμηλή αποδοτικότητα χαρακτηρίζει κυρίως τους παλαιότερους ηλικιακά σταθμούς, ενώ οι νεότεροι συμπεριφέρονται περιβαλλοντικά αποδοτικότερα. Ως προς την αποδοτικότητα κατανομής πόρων προκύπτει ότι υπάρχουν αρκετά περιθώρια βελτίωσης στους λιγνιτικούς σταθμούς. Τέλος, για την περίοδο μελέτης παρατηρούνται μικρές μεταβολές αποδοτικότητας της τάξης του ±5%. Θεωρώντας την μέθοδο DEA σχετικά πρόσφατη για τα ελληνικά δεδομένα και αρκετά νέα στον κλάδο της ηλεκτρικής ενέργειας, μέσα από την εργασία γίνεται προσπάθεια ανάδειξης των διάφορων πτυχών της.