Εξαγωγική δραστηριοποίηση στον αγροδιατροφικό τομέα: προκλήσεις και συγκρίσεις της Ελλάδας με το διεθνές περιβάλλον.

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία επικεντρώνεται στην ανάλυση των βασικών πυλώνων του εξαγωγικού εμπορίου των αγροδιατροφικών προϊόντων. Επιχειρείται να επεξηγηθεί ο τρόπος με τον οποίο οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον συγκεκριμένο κλάδο διαμορφώνουν την εξαγωγική του στρατηγική, αναλύονται τα κίνητρα τα οποία οδηγούν τις επιχειρήσεις στη διεθνοποίηση των δραστηριοτήτων τους, ποιες προκλήσεις καλούνται να αντιμετωπίσουν στο διεθνές εμπορικό περιβάλλον και ιδιαίτερα σε σχέση με χώρες με παρόμοια οικονομικά και χωρικά χαρακτηριστικά, αλλά και ποια σημαντικά εργαλεία έχουν ώστε να ενδυναμώσουν τις προωθητικές τους ενέργειες με σκοπό να εδραιωθούν στις αλλοδαπές αγορές τα προϊόντα τους. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ανάλυση εργαλείων όπως το εξαγωγικό μάρκετινγκ, η σωστή τιμολόγηση των προϊόντων, η συμμετοχή σε διεθνείς εκθέσεις και η προστασία της ονομασίας προέλευσης ώστε να ενισχύεται δυναμικά η παρουσία των ελληνικών προϊόντων του αγροδιατροφικού τομέα. Στο πρώτο κεφάλαιο της εργασίας που πρόκειται για την εισαγωγή επιχειρείται να αποδοθεί συνοπτικά αλλά με σαφήνεια ο σκοπός, οι αντικειμενικοί στόχοι και η μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε για την συγγραφή της συγκεκριμένης εργασίας και την εξαγωγή επιστημονικά τεκμηριωμένων συμπερασμάτων. Στο δεύτερο κεφάλαιο αναλύεται ο αγροδιατροφικός κλάδος στην Ελλάδα, επεξηγείται η δομή του, τα προϊόντα από τα οποία απαρτίζεται, τους παράγοντες που τον επηρεάζουν και αποτελούν άλλοτε δυνάμεις και άλλοτε βαρίδια στην ανάπτυξή του. Ακόμη θα εξετάσουμε τις ιδιαιτερότητες των αγροτικών προϊόντων και τέλος τη σημασία και τον αντίκτυπο του αγροδιατροφικού τομέα στην ελληνική οικονομία. Στο τρίτο κεφάλαιο θα μελετάται η έννοια της εξαγωγικής δραστηριοποίησης τόσο αναφορικά με τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, αλλά και ειδικότερα για τις επιχειρήσεις του αγροδιατροφικού τομέα. Παρουσιάζονται ακόμη οι διαφορές μεταξύ άμεσων και έμμεσων εξαγωγών, όπως επίσης και συγκεκριμένες μέθοδοι άσκησης για κάθε τύπο εξαγωγών. Επιπρόσθετα αναλύονται τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που καλείται να αντιμετωπίσει μία επιχείρηση η οποία επιθυμεί να δραστηριοποιηθεί εξαγωγικά, τα εμπόδια που μπορεί να αντιμετωπίσει καθώς και τη σημασία εξαγωγών τόσο για τις ίδιες τις επιχειρήσεις όσο και για την εθνική οικονομία. Μελετάται ακόμη, και η εξαγωγική δραστηριότητα του συνόλου των ελληνικών επιχειρήσεων και κυρίως αυτών του αγροδιατροφικού τομέα, παρουσιάζοντας τις επιδόσεις εισαγωγών και εξαγωγών, τις κορυφαίες αγορές εξαγωγής των ελληνικών προϊόντων, τα κίνητρα των iii ελληνικών αγροδιατροφικών επιχειρήσεων να εξάγουν καθώς και τον διεθνή ανταγωνισμό που αντιμετωπίζουν. Έπειτα στο τέταρτο κεφάλαιο χαρτογραφείται το διεθνές περιβάλλον εξαγωγών του αγροδιατροφικού τομέα και αναδεικνύονται οι διαφορές σε σχέση με την περίπτωση των εξαγωγών του ελληνικού αγροδιατροφικού τομέα που μελετώνται στο τρίτο κεφάλαιο. Αναλύεται το εμπόριο αγροδιατροφικών προϊόντων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και παρουσιάζονται δύο διαφορετικές περιπτώσεις ανταγωνιστικών χωρών προς την Ελλάδα, αυτή της Ισπανίας και αυτή της Τουρκίας, δύο χώρες με σημαντικές ομοιότητες και διαφορές σχέση με τη χωρική, νομισματική, οικονομική κατάσταση της Ελλάδας. Τέλος, στο πέμπτο κεφάλαιο θα παρουσιασθούν ορισμένες σημαντικές μέθοδοι προώθησης των αγροδιατροφικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές. Αποσαφηνίζονται έννοιες όπως αυτές του αγροτικού και του εξαγωγικού μάρκετινγκ καθώς και η σχέση τους με το διεθνές μάρκετινγκ. Επιπλέον, παρατίθενται κατάλληλες στρατηγικές εξαγωγικού μάρκετινγκ οι οποίες εφόσον εφαρμοσθούν από τις αγροδιατροφικές επιχειρήσεις μπορούν να αποτελέσουν σημαντικότατες βάσεις για την εδραίωση τους και των προϊόντων τους στις αλλοδαπές αγορές. Τέτοιες στρατηγικές αποτελούν η επιλογή της κατάλληλης αγοράς στόχο (target market), η σωστή τιμολόγηση των προϊόντων η ορθή προώθησή τους όπως επίσης και η διασφάλιση και πιστοποίηση των αγροδιατροφικών που αποτελούν ιδιαίτερα σημαντικό παράγοντα μάρκετινγκ για την προώθησή τους. Τέλος αναλύεται και η σημασία συμμετοχής των επιχειρήσεων του κλάδου σε διεθνείς εμπορικές εκθέσεις για την παρουσίαση των προϊόντων τους, ένα ακόμα σημαντικότατο εργαλείο μάρκετινγκ για τις αγροδιατροφικές επιχειρήσεις.