Οι αντιλήψεις των αναπληρωτών εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης για το εργασιακό τους άγχος και η συμβολή του διευθυντή στην αντιμετώπισή του.

Abstract

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση των αντιλήψεων των αναπληρωτών εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης σχετικά με το εργασιακό τους άγχος και τη συμβολή του διευθυντή στη διαχείρισή του. Επιμέρους στόχοι της έρευνας είναι η εξέταση των πηγών του εργασιακού άγχους των αναπληρωτών εκπαιδευτικών, καθώς και οι τρόποι αντιμετώπισης του εργασιακού τους άγχους, τόσο από τους ίδιους τους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς, όσο και από τη σχολική μονάδα που εργάζονται και από το κράτος. Στο πρώτο μέρος της εργασίας, πραγματοποιείται θεωρητική ανάλυση των όρων «άγχος» και «εργασιακό άγχος», σκιαγραφώντας στη συνέχεια, το εργασιακό άγχος των εκπαιδευτικών. Ακολούθως, παρουσιάζονται οι πηγές του εργασιακού άγχους των εκπαιδευτικών και οι επιπτώσεις αυτού στην προσωπική και εργασιακή τους ζωή. Επιπλέον, παρουσιάζονται η ιστορική πορεία του θεσμού των αναπληρωτών και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, λόγω του θεσμού της αναπλήρωσης. Γίνεται αναφορά, επίσης, στην αντιμετώπιση του εργασιακού άγχους των εκπαιδευτικών, με έμφαση στη συμβολή του διευθυντή και στην αποτελεσματικότητα του στυλ ηγεσίας που υιοθετεί ο διευθυντής στον οργανισμό. Το θεωρητικό μέρος ολοκληρώνεται με την παρουσίαση ορισμένων ερευνών σχετικά με το εργασιακό άγχος των εκπαιδευτικών. Στο δεύτερο μέρος της εργασίας, παρουσιάζεται η ποιοτική έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε δέκα αναπληρωτές εκπαιδευτικούς και καταγράφονται οι απόψεις τους σχετικά με τα επίπεδα του εργασιακού τους άγχους, τις πηγές του εργασιακού άγχους, την αντιμετώπιση του εργασιακού τους άγχους και στη συμβολή του διευθυντή στη διαχείριση του εργασιακού τους άγχους. Από τα πορίσματα της έρευνας, εξάγονται χρήσιμα συμπεράσματα. Η έρευνα αποδεικνύει ότι οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί εμφανίζουν μέτρια επίπεδα άγχους. Επίσης, αποδεικνύεται ότι η εμφάνιση του άγχους στους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς συνδέεται άμεσα με τον θεσμό της αναπλήρωσης, ενώ άλλες πολύ σημαντικές πηγές εργασιακού άγχους γι΄αυτούς είναι η ασφάλεια των παιδιών, προβλήματα συμπεριφοράς των παιδιών και το κλίμα με τους συναδέλφους και τον διευθυντή. Τέλος, η έρευνα αναδεικνύει ότι απαραίτητα για την αντιμετώπιση του άγχους των εκπαιδευτικών είναι οι ατομικές ενέργειες του ίδιου του ατόμου, αλλά και ενέργειες της σχολικής μονάδας και του κράτους. Ιδιαίτερα, όμως, η έρευνα τονίζει τη συμβολή του ίδιου του διευθυντή και το στυλ διοίκησης και ηγεσίας που εφαρμόζει για τον περιορισμό των επιπέδων άγχους των εκπαιδευτικών.