Η συμβολή του σχολείου στη μετάβαση των ατόμων με αναπηρία στην αγορά εργασίας: μια βιβλιογραφική ανασκόπηση

Abstract

Η μετάβαση ατόμων με αναπηρία στην αγορά εργασίας αποτελεί μια χρονοβόρα και απαιτητική διαδικασία. Απαιτεί συνεργασία, υπομονή, οργάνωση και σταδιακή προετοιμασία, η οποία πρέπει να ξεκινά ήδη από τις τελευταίες τάξεις της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης προκειμένου να γίνει ομαλά και όσο το δυνατόν πιο εύκολα για τα Άτομα με Αναπηρία. Στην παρούσα εργασία διερευνάται η συμβολή του σχολείου στη διαδικασία της Μετάβασης ΑμεΑ στην αγορά εργασίας. Στη βιβλιογραφική ανασκόπηση περιλαμβάνονται πληροφορίες για την αξία των προγραμμάτων σπουδών, αλλά και τον ρόλο που καλούνται να εκπληρώσουν οι εκπαιδευτικοί κατά τη διαδικασία της Μετάβασης Ατόμων με Αναπηρία στην αγορά εργασίας. Επιπλέον, παρατίθενται ερευνητικά δεδομένα σχετικά με τις απόψεις εκπαιδευτικών, αλλά και των ίδιων των μαθητών για τη διαδικασία της Μετάβασης. Η έρευνα δείχνει σύγκλιση απόψεων, με έμφαση στην ανάγκη για εξατομίκευση, θέσπιση κατάλληλης νομοθεσίας, συνεργασία, παροχή κατάλληλων υπηρεσιών και ευκαιριών εργασίας. Αναφέρεται, ακόμη, η λειτουργία της Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης στην Ελλάδα, καθώς και οι πολιτικές απασχόλησης που εφαρμόζει το ελληνικό κράτος. Συγκριτικά παρατίθενται και οι εκπαιδευτικές πολιτικές που υιοθετούνται από την Ιταλία, την Ισπανία, τη Γερμανία, τη Σουηδία και την Ιρλανδία για τη διαδικασία Μετάβασης των νέων με Αναπηρία στην αγορά εργασίας. Επιπρόσθετα, κρίθηκε αναγκαίο να συμπεριληφθούν μελέτες σχετικά με τις δεξιότητες που οφείλει να καλλιεργήσει το σχολείο στους νέους με Αναπηρία προκειμένου να μεταβούν ομαλά στην αγορά εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό γίνεται αναφορά σε δεξιότητες αυτόνομης διαβίωσης και επαγγελματικού προσανατολισμού, καθώς και στις έννοιες του αυτοπροσδιορισμού και της αυτοσυνηγορίας. Σύντομη αναφορά υπάρχει και στην συμβολή της τεχνολογίας στην καλλιέργεια δεξιοτήτων. Η βιβλιογραφική ανασκόπηση ολοκληρώνεται με την παρουσίαση της σημασίας της συνεργασίας σχολείου-οικογένειας κατά τη διαδικασία Μετάβασης ΑμεΑ στην αγορά εργασίας. Συγκεκριμένα, παρατίθενται οι απόψεις γονέων αλλά και εκπαιδευτικών αναφορικά με τις συνεργατικές πρακτικές που απαιτούνται. Πρακτικές εφαρμογές και μελλοντικές ερευνητικές προτάσεις σημειώνονται στο τέλος της ανασκόπησης.