Η διερεύνηση των αντιλήψεων της ψυχικής ανθεκτικότητας και των τρόπων διαχείρισης συγκρούσεων σε διευθυντικά στελέχη σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

Abstract

Σκοπός της αναγραφόμενης εργασίας είναι η διερεύνηση των αντιλήψεων των διευθυντικών στελεχών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αναφορικά με την ψυχική τους ανθεκτικότητα και τους τρόπους διαχείρισης συγκρούσεων, που εφαρμόζουν στο σχολικό τους πλαίσιο. Στην έρευνα έλαβαν μέρος 105 διευθυντικά στελέχη σχολικών μονάδων (Διευθυντές/-ριες & Υποδιευθυντές/-ριες), από όλη την Ελλάδα. Για τη μελέτη των παραπάνω μεταβλητών, διαμοιράστηκαν δύο ερωτηματολόγια αυτο-αναφοράς. Τα επίπεδα ψυχικής ανθεκτικότητας των συμμετεχόντων/-ουσών μετρήθηκαν μέσω της Κλίμακας Προστατευτικών Παραγόντων για Εκπαιδευτικούς της Ραπτοπούλου, Α. (2022), η οποία έχει διαφοροποιηθεί από αυτή των Δανιηλίδου και Πλατσίδου (2022), προκειμένου να προσαρμοστεί στο δείγμα της εργασίας, που αφορά διευθυντικά στελέχη σχολικών μονάδων. Επιπλέον, για την ολοκλήρωση της μελέτης των τρόπων διαχείρισης συγκρούσεων, έγινε χρήση του Rahim Organizational Conflict Inventory-II (Rahim, 1983), το οποίο διερευνά την αντίληψη που έχει ένα άτομο για τον τρόπο, με τον οποίο διαχειρίζεται τις συγκρούσεις με τους/τις υφισταμένους/-ες. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν πως τα διευθυντικά στελέχη του δείγματος συγκεντρώνουν μέτρια προς υψηλά επίπεδα ψυχικής ανθεκτικότητας, τα οποία επηρεάζονται από διαφορετικούς παράγοντες, όπως το Νομοθετικό Πλαίσιο και η Συναισθηματική και Συμπεριφοριστική ΨΑ. Όσον αφορά τους τρόπους διαχείρισης συγκρούσεων, η πλειοψηφία του δείγματος επιλέγει πρωτίστως τη Συνεργασία ως τεχνική και έπειτα τον Συμβιβασμό. Παράλληλα, μέσω της ενδελεχούς μελέτης προκύπτει πως υπάρχει θετική συσχέτιση μεταξύ των δύο μεταβλητών. Συγκεκριμένα, τα διευθυντικά στελέχη με υψηλή ψυχική ανθεκτικότητα επιλέγουν συνεργατικούς και ήπιους τρόπους διαχείρισης. Τέλος, γίνονται προτάσεις για μελλοντικές έρευνες και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων σε πρακτικές εφαρμογές και προγράμματα ενίσχυσης της ψυχικής ανθεκτικότητας και της ψυχικής υγείας. The purpose of this work is to investigate the perceptions of primary and secondary school administrative staff, regarding their mental resilience and conflict management methods applied on their part in their school context. 105 managers (principals and vice-principals) from all over Greece participated in the survey. In order to study the above variables, two self-report questionnaires were distributed. The levels of resilience of the participants were measured through the Protective Factors Scale for Teachers 2022, created by Raptopoulou, A. (2022), which has been differentiated from that of Daniilidou and Platsidou (2022), in order to adapt it to the sample of the study, which concerns school principals. In addition, the Rahim Organizational Conflict Inventory-II (Rahim, 1983) was used in order to study conflict management styles, which explores an individual's perception of how he/she manages conflicts with his/her subordinates. The results of the study showed that the school managers in the sample gathered moderate to high levels of resilience, which are influenced by factors such as the Legislative Framework and Emotional and Behavioural Resilience. In terms of conflict management styles, the majority of the sample primarily choose Collaboration as a technique, followed by Compromise. Simultaneously, the results of the study showed that there is a positive correlation between the two variables, namely school principals with high mental resilience choose collaborative and gentle ways of management. All in all, suggestions are made for future research and utilization of the results in practical applications and programs to enhance resilience and mental health.