Ο θεσμός του μέντορα στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα: απόψεις μεντόρων και εκπαιδευτικών για την πρώτη επίσημη εφαρμογή του θεσμού

Abstract

Αντικείμενο μελέτης της παρούσας μεταπτυχιακής εργασίας είναι η πρώτη εφαρμογή του θεσμού του μέντορα στις ελληνικές σχολικές μονάδες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Σκοπός της έρευνας είναι η διερεύνηση των απόψεων των εκπαιδευτικών που δέχθηκαν μεντορική καθώς και των ίδιων των μεντόρων σχετικά με την πρώτη επίσημη εφαρμογή του θεσμού του μέντορα. Επιμέρους στόχοι είναι η ανάδειξη των οφελών κατόπιν αξιοποίησης της μεντορικής σχέσης, τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του μέντορα, οι σχέσεις που αναπτύσσονται, όπως επίσης, η καθιέρωση του θεσμού στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Στο πρώτο στάδιο της εργασίας, πραγματοποιείται μια θεωρητική ανάλυση των εννοιών "mentoring" και "μέντορας". Ακολούθως, παρουσιάζονται οι διάφορες μορφές και μοντέλα του mentoring, εξετάζονται τα οφέλη που προκύπτουν από τη μεντορική σχέση, καθώς και τα χαρακτηριστικά και τα γνωρίσματα που διακρίνουν έναν αποτελεσματικό μέντορα μέσα σε αυτήν τη διαδικασία. Επιπλέον, παρουσιάζονται ορισμένες διεθνείς πρακτικές του mentoring και το θεωρητικό μέρος ολοκληρώνεται με την παρουσίαση σχετικών ερευνών πάνω στο θεσμό του μέντορα. Στο δεύτερο κομμάτι της εργασίας παρουσιάζεται η ποιοτική έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε δέκα εκπαιδευτικούς, που δέχθηκαν καθοδήγηση, και σε επτά μέντορες, Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Εν συνεχεία, διερευνήθηκαν οι απόψεις τους αναφορικά με τα οφέλη που προέκυψαν μέσα από την εφαρμογή του θεσμού, το προφίλ του μέντορα, τις σχέσεις που αναπτύχθηκαν μεταξύ καθοδηγητή και καθοδηγούμενου και την καθιέρωση του θεσμού στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Τα βασικά ευρήματα της έρευνας αναδεικνύουν τη σημασία της θεσμού του μέντορα στις εκπαιδευτικές μονάδες, ιδίως για τους νεοδιορισθέντες, από τη στιγμή που μέντορες και καθοδηγούμενοι αναγνωρίζουν οφέλη από την αξιοποίησή του. Επιπλέον, οι εκπαιδευτικοί εκτιμούν ότι ένας μέντορας οφείλει να κατέχει ένα σύνολο δεξιοτήτων σε γνωστικό, επικοινωνιακό και συμβουλευτικό επίπεδο, κρίνοντας ως ιδανικό μέντορα, αυτόν που κατέχει γνώσεις στο ίδιο αντικείμενο για την επιτυχή επαγγελματική εξέλιξή τους. Επιπροσθέτως, οι σχέσεις που διαμορφώνονται ανάμεσα στον μέντορα και τον καθοδηγούμενο, με βάση τον τρόπο εφαρμογής του θεσμού, χαρακτηρίζονται κυρίως από τυπικότητα και το ενδεχόμενο καθιέρωσης του θεσμού προβληματίζει αρκετά τους εκπαιδευτικούς. Τέλος, τα αποτελέσματα αποτελούν έναν καλό κίνητρο για περαιτέρω μελέτη και έρευνα σχετικά με την εφαρμογή του θεσμού για τον επόμενο διαδοχικό χρόνο.