Η διερεύνηση της σημασίας της επιμόρφωσης των νηπιαγωγών σε σχέση με τις ειδικές μαθησιακές δυσκολίες: Μία εμπειρική έρευνα βασισμένη στις απόψεις των νηπιαγωγών και των διευθυντών τους.

Abstract

Στην παρούσα εργασία διερευνήθηκε η σημασία της επιμόρφωσης των νηπιαγωγών σχετικά με τις ΕΜΔ, μέσω της βιβλιογραφικής ανασκόπησης αλλά και της εμπειρικής έρευνας που βασίστηκε στις απόψεις νηπιαγωγών και των διευθυντών/προϊσταμένων τους. Οι Μαθησιακές Δυσκολίες (ΜΔ) και πιο συγκεκριμένα οι Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες (ΕΜΔ), απασχολούν έντονα την εκπαιδευτική κοινότητα. Τα χαρακτηριστικά τους είναι εμφανή από την προσχολική κιόλας ηλικία και επηρεάζουν την απόδοση των μαθητών στο σχολείο ως προς τα μαθησιακά επιτεύγματά τους αλλά και για συμπεριφοριστικούς λόγους. Ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην ανίχνευση και διαχείριση των ΕΜΔ διαδραματίζει ο δάσκαλος, ο οποίος πρέπει να είναι οπλισμένος με τις γνώσεις και δεξιότητες για την αποτελεσματική υποστήριξη των μαθητών με ΕΜΔ. Στο ερευνητικό μέρος της εργασίας, πραγματοποιήθηκε ποσοτική έρευνα με διαμοιρασμό ερωτηματολογίων σε δείγμα 157 ατόμων (νηπιαγωγών και διευθυντών/προϊσταμένων). Στόχος της έρευνας ήταν η διερεύνηση της σημαντικότητας της επιμόρφωσης για τις ΕΜΔ ώστε οι νηπιαγωγοί να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των μαθητών τους. Επίσης, μελετήθηκαν οι γνώσεις των συμμετεχόντων για τη ΔΕΠ-Υ, τις μαθησιακές δυσκολίες και την παιδική κατάθλιψη, οι μέθοδοι που θεωρούν οι συμμετέχοντες πως πρέπει να εφαρμόζονται στη διδασκαλία παιδιών με ΕΜΔ αλλά και η επάρκεια και η αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων επιμόρφωσης για τις ΕΜΔ. Επιπλέον, διερευνήθηκε αν υπάρχει διαφοροποίηση στις απόψεις των νηπιαγωγών και των διευθυντών/προϊσταμένων σχετικά με τις μεθόδους διδασκαλίας και τα προγράμματα επιμόρφωσης. Από τα ευρήματα της έρευνας προκύπτει ότι οι νηπιαγωγοί και οι διευθυντές/προϊστάμενοι έχουν επίγνωση των γνώσεων τους για τις ΕΜΔ και αναγνωρίζουν τις ανάγκες τους για περαιτέρω επιμόρφωση. Αναφορικά με τις μεθόδους διδασκαλίας, οι απαντήσεις των νηπιαγωγών φαίνεται να συμφωνούν ότι η παροχή πολλαπλών εργασιών σε διαφορετικούς μαθητές, η συλλογή υλικού για θέματα που διερευνούν οι μαθητές, η ομαδοποίηση των μαθητών για την ολοκλήρωση της διδασκαλίας και η τροποποίηση των ερωτήσεων που τίθενται στους μαθητές, είναι οι προτιμότερες στρατηγικές διδασκαλίας. Οι προϊστάμενοι φαίνεται να αξιολογούν διαφορετικά τις στρατηγικές που επιλέγουν περισσότερο οι παιδαγωγοί. Οι νηπιαγωγοί θεωρούν ότι δεν ενημερώνονται σε ικανοποιητικό βαθμό για τα προγράμματα επιμόρφωσης και κατατάσσουν την αποτελεσματικότητά τους ως μέτρια. Αντιθέτως, πάλι οι προϊστάμενοι χαρακτηρίζουν πιο ικανοποιητική την ενημέρωση για τις επιμορφώσεις, συμφωνώντας όμως με τους νηπιαγωγούς για την αποτελεσματικότητα τους και την επάρκεια των προγραμμάτων για τις ΕΜΔ, τις οποίες τις χαρακτηρίζουν ως μέτριες. Τα αποτελέσματα της έρευνας σε συνδυασμό με τη βιβλιογραφική ανασκόπηση τονίζουν τη σημασία της επιμόρφωσης των νηπιαγωγών για τις ΕΜΔ. Ο δάσκαλος κατέχει σημαντικό ρόλο στη μαθησιακή διαδικασία και μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τη σχολική εμπειρία κάθε μαθητή. Η καλύτερη και ολόπλευρη εκπαίδευση των παιδαγωγών τους προσφέρει τις γνώσεις και δεξιότητες για την αποτελεσματικότερη υποστήριξη όλων των μαθητών.