Διαπροσωπικές σχέσεις και ποιότητα ζωής ατόμων με νοητική αναπηρία: μια συγκριτική μελέτη των ατόμων με νοητική αναπηρία και των γονέων.

Abstract

Εισαγωγή: Η Ελλάδα ακολουθώντας τα διεθνή ρεύματα, ενδιαφέρεται για την ίση αντιμετώπιση των ατόμων με αναπηρία σ’ όλους τους τομείς της ζωής τους. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι να μελετήσει τις απόψεις ατόμων με αναπηρία και των γονέων τους, αναφορικά με τις σχέσεις που αναπτύσσουν τα άτομα με αναπηρία από την παιδική ηλικία μέχρι και τις πρώτες δεκαετίες της ενηλικίωσης και εάν αυτές οι σχέσεις, επηρεάζουν την ποιότητα ζωής. Μεθοδολογία: Διεξήχθη μία πρωτογενής, ποσοτική έρευνα συσχέτισης, πρόβλεψης και σύγκρισης με χρήση αξιόπιστων και έγκυρων εργαλείων. Στην έρευνα συμμετείχαν 59 άτομα με αναπηρία, ηλικίας 12-30 ετών, που στην πλειοψηφία τους διαμένουν με τους γονείς τους σε πόλη, με 1-2 αδέρφια και φοιτούν σε γενικό σχολείο και 59 γονείς με την πλειοψηφία να αποτελείται από γυναίκες, με υψηλό επίπεδο μόρφωσης, τουλάχιστον τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που εργάζονται ως ιδιωτικοί ή δημόσιοι υπάλληλοι. Η ανάλυση δεδομένων έγινε στο στατιστικό πρόγραμμα IBM SPSS 26 σε στάθμη σημαντικότητας 5%. Συμπεράσματα: Προέκυψαν μέτρια προς υψηλά επίπεδα ικανοποίησης από την ζωή και μέτρια επίπεδα ανεξαρτησίας. Αναδείχτηκε ο κεντρικός ρόλος της οικογένειας σε επίπεδο σχέσεων και υποστήριξης σε άτομα με αναπηρία, οδηγώντας σε μεγαλύτερη ικανοποίηση από την ζωή. Η σημασία των φίλων στα πλαίσια της υποστήριξης αναγνωρίστηκε μόνο από τα άτομα με αναπηρία και λειτούργησε θετικά στην αύξηση τη ανεξαρτησίας των ατόμων με αναπηρία, ειδικά για τους άντρες. Οι γυναίκες παρουσίασαν μικρότερη υποστήριξη από φίλους. Χαμηλότερα επίπεδα υποστήριξης παρατηρήθηκαν σε άτομα με αναπηρία μικρότερης ηλικίας 12-18 και σε άτομα που δεν έχουν αδέρφια. Γονείς, χήροι και διαζευγμένοι αλλά και γονείς εργαζόμενοι θεώρησαν σε μεγαλύτερο βαθμό ότι η υποστήριξη που προσφέρουν στα άτομα με αναπηρία λειτουργεί ως κοινωνική πίεση. Γονείς υψηλότερου μορφωτικού επιπέδου βαθμολόγησαν χαμηλότερα την ποιότητα των φιλικών σχέσεων του παιδιού με αναπηρία, από τους γονείς που έχουν φοιτήσει έως τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Γονείς οι οποίοι διαμένουν σε πόλη θεώρησαν ότι η οικογένεια συμβάλλει περισσότερο στην υποστήριξη των παιδιών τους.