Mετάφραση επιλεγμένων αποσπασμάτων από το σύγγραμμα «Κινητή Αντίστιξη στην αυστηρή γραφή» του Σεργκέι Τανιέγεφ

Abstract

Ο Σεργκέι Ιβάνοβιτς Τανιέγεφ (1856-1915) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους θεωρητικούς και μουσικοπαιδαγωγούς του ρωσόφωνου χώρου. Η μετάφραση μέρους του πρώτου από τα δύο σημαντικότερα συγγράμματά του, «Подвижной контрапунктъ строгаго письма» [Κινητή αντίστιξη στην αυστηρή γραφή], αποτελεί το αντικείμενο του παρόντος πτυχιακού πρότζεκτ. Η μετάφραση βασίζεται στην πρωτότυπη έκδοση του 1909 και προορίζεται για συνδυαστική ανάγνωση με αυτήν. Το μεταφρασμένο κείμενο περιλαμβάνει τα πρώτα 10 κεφάλαια (τα οποία αφορούν στην λεγόμενη καθέτως μετακινούμενη αντίστιξη) καθώς επίσης και την εισαγωγή και τον πρόλογο. Η μετάφραση πλαισιώνεται από ένα συνοδευτικό κείμενο, αποτελούμενο από δύο κεφάλαια: το πρώτο αποτελεί βιβλιογραφική επισκόπηση αναφορικά με τον Τανιέγεφ με επίκεντρο την Κινητή Αντίστιξη, ενώ το δεύτερο αφορά σε ζητήματα σχετικά με την μετάφραση καθ’ αυτή, δηλαδή, την μεθοδολογία που ακολουθήθηκε και τα γλωσσικά βοηθήματα που χρησιμοποιήθηκαν. Παρέχονται επίσης οδηγίες για την ανάγνωση του μεταφρασμένου κειμένου, καθώς επίσης και ένας πίνακας αντιστοίχισης όρων σε 3 γλώσσες: Αγγλικά (κατά την αγγλική μετάφραση και σύγχρονα κείμενα της βιβλιογραφίας), Ελληνικά (τόσο δικές μου αποδόσεις, όσο και αυτές που απαντώνται σε ήδη υπάρχουσες μεταφράσεις συναφών συγγραμμάτων) και Ρωσικά. Η πτυχιακή αυτή εργασία φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα βοήθημα για άτομα που ενδιαφέρονται για τον Τανιέγεφ και επιθυμούν για εκπαιδευτικούς, διδακτικούς, ερευνητικούς ή άλλους σκοπούς να έρθουν σε επαφή την αντιστικτική οπτική του με έναν αρκετά άμεσο τρόπο: ερχόμενοι σε επαφή με το κείμενό του αυτό καθ' αυτό.

Sergey Ivanovich Taneyev (1856-1915) was one of the greatest Russian music theorists and pædagogues of the early 20th century. The aim of this project is to provide the Greek audience with a translation of selected excerpts from his book "Подвижной контрапунктъ строгаго письма" [Moveable counterpoint in the strict style]. The translation is based on the original 1909 Russian edition, and is to be in tandem with it. It includes the introduction, the foreword, chapters 1-10, and the varisous remarks of Appendix A. In terms of terminology, a great deal of my translations of Taneyev’s terms are based on the various remarks on Taneyev’s terminology (including some alternative English translations) found in recent papers by S. Desbruslais (2015), Chr. Segall (2013, 2014) and D. Collins (2018). Secondarily, I have consulted: a) Ludwig Bussler’s "Der strenge Satz" (1877) in comparison with its Russian translation by Taneyev (1885), and b) Grigoryev and Müller’s "Учебник полифонии" [A handbook of polyphony] (pædagogical book, influenced by Taneyev’s theories, which contains a chapter on moveable counterpoint) in comparison with its greek translation by George Ploumpides (1999). The translation is accompanied by a supplementary text, which consists of two chapters: the first is a brief literature review about Taneyev, focusing particularly on his book on moveable counterpoint; the second provides information about the methodology and the various dictionaries and grammar handbooks that were used for the translation, and also some instructions for reading the translated text. Finally, I have created a table of musical terms (including the terminology used by Taneyev) in three languages: Greek (Taneyev’s terms as they appear in the present translation and the ones used by Ploumpides), English (Taneyev’s terms, as they appear in the 1962 English translation, and their alternatives suggested and/or used in the above-mentioned English-language papers) and Russian.