Απόψεις φιλολόγων για τις αιτίες ορθογραφικών λαθών μαθητών τυπικής ανάπτυξης ή μαθητών με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες και πρακτικές που χρησιμοποιούν για την άρση των λαθών.

Abstract

Ο λεξιλογικός της πλούτος της ελληνικής γλώσσας, η συνθετική και εκφραστική της δύναμη, η παραγωγική της ικανότητα σε λέξεις την καθιστούν ιδιαίτερη. Η σωστή γραφή, που υπόκειται σε κανόνες, αφορά στην ορθογραφία, η οποία αποτελεί σημαντική δεξιότητα που πρέπει να κατακτηθεί από το άτομο, προκειμένου να εκφράζει ιδέες, σκέψεις, συναισθήματα. Η ορθογραφία είναι η συμβατικά ορθή γραπτή αποτύπωση του προφορικού λόγου. Η δεξιότητα της ορθογραφημένης γραφής επηρεάζει σημαντικά τη μαθησιακή πορεία του παιδιού, καθώς όχι μόνο το βοηθάει να αναγνωρίζει τη μορφή και τη σημασία των λέξεων, αλλά και να κατανοεί σε βάθος τη γλώσσα που μιλά και γράφει. Ένας μεγάλος αριθμός μαθητών παρουσιάζει δυσκολίες στην ορθογραφία κατά τη διάρκεια της φοίτησής του στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η ανάγκη για στοχευμένη και μεθοδικά σχεδιασμένη παρέμβαση είναι επιτακτική ιδίως στην περίπτωση παιδιών με Ε.Μ.Δ. Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η διερεύνηση των απόψεων των φιλολόγων για τις αιτίες των ορθογραφικών μαθητών τυπικής ανάπτυξης και μαθητών με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες (Ε.Μ.Δ.), καθώς και των μεθόδων/πρακτικών που εφαρμόζουν προς άρση των λαθών αυτών. Συμμετείχαν 150 φιλόλογοι, οι οποίοι κλήθηκαν να συμπληρώσουν ερωτηματολόγιο, από τους οποίους 32 εργάζονται σε σχολεία της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του νομού Χαλκιδικής, 25 σε σχολεία του νομού Θεσσαλονίκης, ενώ οι 93 στην υπόλοιπη Ελλάδα,. Η παρούσα έρευνα έδειξε ότι για τις αιτίες ορθογραφικών λαθών τόσο των μαθητών τυπικής ανάπτυξης όσο και των μαθητών με Ε.Μ.Δ. οι Έλληνες φιλόλογοι θεωρούν σημαντικότερη αιτία το αναποτελεσματικό Πρόγραμμα Σπουδών στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ως προς την κατηγορία των ορθογραφικών λαθών, οι φιλόλογοι θεωρούν πως επικρατούν τα γραμματικά/μορφολογικά λάθη και στις δύο αυτές ομάδες μαθητών. Ως προς την αντιμετώπιση των λαθών και τη γλωσσική περιοχή στην οποία κρίνουν αποτελεσματικότερη την παρέμβασή τους βρέθηκε ότι παίζουν ρόλο τα έτη προϋπηρεσίας στη Γενική αγωγή, το φύλο των φιλολόγων, καθώς και η εξειδίκευση ή επιμόρφωση στην Ειδική αγωγή. Η σχετική επιστημονική κατάρτιση μάλιστα βρέθηκε ότι αυξάνει τόσο το αίσθημα της αυτο-αποτελεσματικότητας των φιλολόγων όσο και ότι υπαγορεύει την πιο συνειδητή επιλογή μαθητοκεντρικών μεθόδων/τεχνικών. Η σημασία της παρούσας έρευνας έγκειται στο γεγονός ότι για την ελληνική πραγματικότητα, οι έρευνες κατά κύριο λόγο περιορίζονται στην Πρωτοβάθμια εκπαίδευση ή αφορούν στη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας. Εξάλλου, οι αντιλήψεις και οι στάσεις των εκπαιδευτικών και, εν προκειμένω, των φιλολόγων, επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα του διδακτικού έργου και, συνεπώς, τα μαθησιακά αποτελέσματα στην ορθογραφία των μαθητών της Δευτεροβάθμιας.

The lexical richness of the Greek language, its synthetic and expressive power, its productive capacity in words make it special. Correct writing, which is subject to rules, refers to spelling, which is an important skill that must be mastered by the individual in order to express ideas, thoughts, feelings. Spelling is the conventionally correct written representation of the spoken word. The skill of spelling has a significant impact on the child's learning process, as it not only helps him to recognize the form and meaning of words, but also to understand in depth the language he speaks and writes. A large number of students experience difficulties in spelling during their secondary education. The need for targeted and methodically designed intervention is imperative especially in the case of children with Special Learning Difficulties (SLD). The purpose of this research is to investigate the opinions of philologists about the causes of spelling students of typical development and students with SLD, as well as the methods/practices they apply to remove these mistakes. 150 philologists participated, who were asked to fill in a questionnaire, of which 32 work in secondary schools in the prefecture of Halkidiki, 25 in schools in the prefecture of Thessaloniki, while 93 in the rest of Greece. The present research showed that for the causes of spelling mistakes both of students with typical development and students with SLD. Greek philologists consider the most important cause to be the inefficient Curriculum in Secondary Education. Regarding the category of spelling mistakes, philologists believe that grammatical/morphological mistakes prevail in both of these groups of students. Regarding the treatment of mistakes and the language area in which they consider their intervention to be more effective, it was found that the years of service in General education, the gender of the philologists, as well as the specialization or training in Special education play a role. The relevant scientific training was even found to increase both the feeling of self-efficacy of philologists and to dictate the more conscious choice of student-centered methods/techniques. The importance of the present research lies in the fact that for the Greek reality, the research is mainly limited to Primary Education or concerns the teaching of Greek as a second language. Besides, the perceptions and attitudes of teachers and, in this case, philologists, greatly influence the quality of the teaching work and, therefore, the learning outcomes in the spelling of Secondary students.