Απόψεις εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής για τα οφέλη του θεατρικού παιχνιδιού στην κοινωνική ανάπτυξη μαθητών με νοητικές και αναπτυξιακές αναπηρίες

Abstract

Σκοπός της παρούσης έρευνας ήταν να διερευνηθούν οι απόψεις των εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής για τα οφέλη του θεατρικού παιχνιδιού στην κοινωνική ανάπτυξη μαθητών με νοητικές και αναπτυξιακές αναπηρίες. Διεξήχθη πρωτογενής ποσοτική έρευνα. Εργαλείο της έρευνας αποτέλεσε ένα αυτοσχέδιο ερωτηματολόγιο που προέκυψε απότην έρευνα των Togia, Charitaki & Soulis (2017) με τίτλο Special Educators’ Perceptions about Learning Fundamental Social Skills Through Theatrical Play: Τhe Case of Children with Special Educational Needs. Το δείγμα συλλέχθηκε στην περιοχή της Αττικής και αφορά σε 205 εκπαιδευτικούς Ειδικής Αγωγής. Πιο συγκεκριμένα, οι ερωτηθέντες είναι κυρίως γυναίκες από 36 έως 45 ετών, που έχουν αποφοιτήσει από κάποιο ΑΕΙ και έχουν επιμορφωθεί σε θέματα Ειδικής Αγωγής. Ακόμα, η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών έχουν από 6 έως 15 έτη προϋπηρεσία τόσο στην γενική εκπαίδευση, όσο και στην Ειδική Αγωγή, ενώ εργάζονται κυρίως σε τμήμα ένταξης με μαθητές που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού. Το δείγμα συλλέχθηκε με τη μέθοδο της απλής τυχαίας δειγματοληψίας ώστε να είναι αντιπροσωπευτικό και τα αποτελέσματα γενικεύσιμα στο σύνολο του πληθυσμού. Η ανάλυση πραγματοποιήθηκε στο στατιστικό πρόγραμμα του SPSS. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας τα οφέλη της χρήσης του θεατρικού παιχνιδιού στην ειδική εκπαίδευση, αφορά στην μεγαλύτερη ανάπτυξη στις κοινωνικές, γλωσσικές 7 και επικοινωνιακές δεξιότητες των μαθητών με νοητική αναπηρία και με αυτισμό. Επιπλέον, μέσω του θεατρικού παιχνιδιού δημιουργούνται ευχάριστες συνθήκες μάθησης, όπως και ενίσχυσης της αυτοπεποίθησης των μαθητών αυτών. Ωστόσο, παρουσιάστηκε μια αβεβαιότητα στο εάν η συγκεκριμένη μέθοδος είναι ωφέλιμη στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων αυτών, όπως και στο ότι δημιουργεί ευχάριστες συνθήκες μάθησης και ενίσχυσής της αυτοπεποίθησης των μαθητών που πάσχουν από βαριές και πολλαπλές αναπηρίες. Παράλληλα, διαπιστώθηκε ότι στους μαθητές με νοητικές αναπηρίες και αυτισμό, το θεατρικό παιχνίδι ενδυναμώνει τις σχέσεις τους, τους μαθαίνει να συνεργάζονται και να επιλύουν προβλήματα αποτελεσματικότερα, ενώ τους ωθεί να αναλάβουν υποχρεώσεις και να πάρουν κάποιες αποφάσεις. Επίσης αναδείχθηκε ότι το θεατρικό παιχνίδι δεν εφαρμόζεται ιδιαίτερα συχνά στο σχολείο όπου εργάζονται οι συμμετέχοντες από όλους τους εκπαιδευτικούς, δεδομένου του ότι οι εκπαιδευτικοί δεν έχουν ιδιαίτερα καλ ή γνώση εφαρμογής της μεθόδου αυτής. Λέξεις Κλειδιά: θεατρικό παιχνίδι, ειδική αγωγή, εκπαιδευτικοί 8 Abstract The purpose of this study was to explore the views of special education teachers on the benefits of theatrical play in the social development of students with mental and developmental disabilities. A primary quantitative research was conducted. The research tool was an improvised questionnaire that emerged from the research of Togia, Charitaki & Soulis (2017) entitled Special Educators’ Perceptions about Learning Fundamental Social Skills Through Theatrical Play: The Case of Children with Special Educational Needs. The sample was collected in the region of Attica and concerned 205 Special Education teachers. More specifically, the respondents are mainly women from 36 to 45 years old, who have graduated from a university and have been trained in Special Education. Also, the majority of teachers have a previous service of 6 to 15 years in both general education and special education, while working mainly in an inclusion department with students of the autism spectrum. The sample was collected using the method of simple random sampling in order to be representative and the results generalizable to the whole population. The analysis was performed using the statistical program SPSS. According to the results of the research, the benefits of using theatrical play in special education refer to the greater development in the social, linguistic and communication skills of students with mental disabilities and autism. In addition, through the 9 theatrical play, pleasant learning conditions are created, as well as enhanced self-confidence of these students. However, there has been uncertainty as to whether this method is beneficial in developing these skills, as well as in creating enjoyable learning conditions and boosting the selfconfidence of students with severe and multiple disabilities. At the same time, it was found that in students with mental disabilities and autism, theatrical play strengthens their relationships, teaches them to work together and solve problems more effectively, while pushing them to take on responsibilities and make some decisions. It was also pointed out that theatrical play is not applied very often in the school where the participants work by all the teachers, given that the teachers do not have a particularly good knowledge of the application of this method. Keywords: theatrical play, special education, teachers