Χαρακτηριστικά προσωπικότητας των εκπαιδευτικών σε σχέση με το υποκειμενικό αίσθημα ευζωίας και το συναίσθημα στην εργασία: ο διαμεσολαβητικός ρόλος της ρύθμισης του συναισθήματος

Abstract

Η προσωπικότητα αποτελεί έναν από τους πιο καθοριστικούς παράγοντες για την ευζωία και τη συγκινησιακή κατάσταση των ατόμων. Η σχέση των χαρακτηριστικών προσωπικότητας με την υποκειμενική ευζωία και το συναίσθημα έχει ήδη αποδειχθεί βιβλιογραφικά. Ωστόσο, δεν έχει πραγματοποιηθεί μέχρι στιγμής καμία σχετική ερευνητική μελέτη στον ελλαδικό χώρο, πόσο μάλλον σε δείγματα εκπαιδευτικών. Ο σκοπός, λοιπόν, της παρούσας έρευνας ήταν να διερευνήσει τη σχέση των χαρακτηριστικών προσωπικότητας των εκπαιδευτικών με το υποκειμενικό αίσθημα ευζωίας τους και το συναίσθημα στην εργασία. Επιπλέον, εκτιμήθηκε η προβλεπτική ικανότητα των χαρακτηριστικών προσωπικότητας για την υποκειμενική ευζωία και για το συναίσθημα στην εργασία, καθώς και ο διαμεσολαβητικός ρόλος της συναισθηματικής ρύθμισης στις παραπάνω σχέσεις. Στην έρευνα συμμετείχαν 310 εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ηλικίας 26 έως 66 ετών, οι οποίοι κλήθηκαν να απαντήσουν (α) στο ερωτηματολόγιο NEO Five Factor Inventory (NEO-FFI) των Costa και McCrae (1992) για την εκτίμηση της προσωπικότητας, (β) στη κλίμακα Satisfaction With Life Scale (SWLS) των Diener, Emmons, Larsen και Griffin (1985) για την διερεύνηση της ικανοποίησης από τη ζωή, (γ) στη κλίμακα Scale of Positive And Negative Experience (SPANE) των Diener, Wirtz, Biswas-Diener, Tov, Kim-Prieto, Choi και Oishi (2009) για την εκτίμηση του θετικού και του αρνητικού συναισθήματος, (δ) στη κλίμακα Job Affect Scale (JAS) των Brief, Burke, George, Robinson και Webster (1988) για τη διερεύνηση των συναισθημάτων στην εργασία και (ε) στο ερωτηματολόγιο Emotion Regulation Questionnaire (ERQ) των Gross και John (2003) για τη συναισθηματική ρύθμιση. Τα αποτελέσματα της έρευνας φανέρωσαν σημαντικές συσχετίσεις όλων των χαρακτηριστικών προσωπικότητας με την υποκειμενική ευζωία και με το συναίσθημα στην εργασία. Επιπλέον, διαφάνηκε ισχυρή προβλεπτική αξία των χαρακτηριστικών προσωπικότητας για την υποκειμενική ευζωία των εκπαιδευτικών και για τα συναισθήματα που βιώνουν στην εργασία τους. Ακόμη, βρέθηκε μερική διαμεσολάβηση της γνωστικής αναπλαισίωσης στις συσχετίσεις της εξωστρέφειας, της δεκτικότητας στην εμπειρία και της ευσυνειδησίας με το θετικό συναίσθημα και με το θετικό συναίσθημα στην εργασία.