Το δοξαστικό της Γ΄ Ώρας των Χριστουγέννων «Ἰωσὴφ εἰπὲ ἡμῖν», Ιακώβου Πρωτοψάλτου, ήχος γ΄. Ερμηνεία και εκτέλεση

Abstract

Στο πρώτο μέρος της εργασίας γίνεται ιστορική αναφορά στην εορτή των Χριστουγέννων και στις ακολουθίες των Ωρών, η οποία περιέχει στοιχεία εξέλιξης, τελικής διαμόρφωσης και εφαρμογής στο λειτουργικό πλαίσιο της λατρείας. Ακολουθούν στοιχεία καταγραφής του δοξαστικού και γενικότερες πληροφορίες περί του ονόματος, του ποιητικού περιεχομένου και του ρεπερτορίου των δοξαστικών. Η πρώτη ενότητα ολοκληρώνεται με την θεολογική ερμηνεία του ποιητικού κειμένου. Το δεύτερο μέρος περιλαμβάνει βιοεργογραφικά στοιχεία του Ιακώβου Πρωτοψάλτου αλλά και στοιχεία του ίδιου του έργου του, καταδεικνύοντας την προσφορά του στην διατήρηση της παράδοσης και την σημαντικότητά του όσον αφορά την μελοποίηση σε μια εποχή που χαρακτηρίζονταν από έντονες νεωτερικές τάσεις. Το τρίτο μέρος άρχεται παρουσιάζοντας τον τρόπο ανάλυσης του δοξαστικού (θεώρηση του ποιητικού κειμένου, τροπική και συντακτική ανάλυση, σύστημα μεταγραμματισμού και ενδεικτική αποτύπωση της νεοβυζαντινής σημειογραφίας στο πεντάγραμμο). Στη συνέχεια παρατίθενται θεωρητικά στοιχεία της κλίμακας του τρίτου ήχου και ακολουθεί αναλυτική παρουσίαση της τροπικότητας του δοξαστικού, συνοδευόμενη από πίνακα δομικής και μετρικής ανάλυσης αλλά και γενικότερες παρατηρήσεις τεχνικής φύσεως.