Συγκριτική μελέτη του προσωπικού αφηγηματικού λόγου παιδιών τυπικής ανάπτυξης και παιδιών με γλωσσικές ή μαθησιακές δυσκολίες σχολικής ηλικίας

Abstract

Η προσωπική αφήγηση αποτελεί είδος αφηγηματικού λόγου που αντλεί το περιεχόμενό του από τη ζωή του αφηγητή. Οι γλωσσικές ή μαθησιακές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά ενδέχεται να εμποδίζουν την παραγωγή ποιοτικών αφηγήσεων. Ο σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν να συγκρίνει τις προσωπικές αφηγήσεις των παιδιών τυπικής ανάπτυξης και των παιδιών με γλωσσικές ή μαθησιακές δυσκολίες στο επίπεδο της μακροδομής, της μικροδομής και της λειτουργίας της Αξιολόγησης. Ακόμη, για την ομάδα των παιδιών μη τυπικής ανάπτυξης, διερευνήθηκε η επίδραση που έχουν στις αφηγήσεις τους η ηλικία και η επίδοση στο μάθημα της Γλώσσας. Οι συμμετέχοντες ήταν 29 παιδιά, 16 κορίτσια και 13 αγόρια, με ηλικιακό εύρος 9:02-11:05 ετών (Μ.Ο.: 9,97). Από αυτά, τα 9 παιδιά αντιμετωπίζουν κάποια γλωσσική η μαθησιακή δυσκολία ενώ τα άλλα 20 όχι. Τα παιδιά κλήθηκαν να αφηγηθούν 6 γεγονότα από τη ζωή τους. Επιπλέον, ένας από τους γονείς τους κλήθηκε να συμπληρώσει ένα ερωτηματολόγιο με πληροφορίες σχετικά με το παιδί, τις σχολικές του επιδόσεις και την οικογένεια. Τα εργαλεία δημιουργήθηκαν από το Child Language Committee τoυ International Association of Logopedics and Phoniatrics για ερευνητικούς σκοπούς. Τα αποτελέσματα κατέδειξαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές στο επίπεδο της μικροδομής και της μακροδομής μόνο στην ερώτηση που αφορούσε μια ιστορία που το παιδί ένιωσε προβληματισμένο ή μπερδεμένο, ενώ δεν παρουσίασαν στατιστικά σημαντικές διαφορές όσον αφορά τη λειτουργία της Αξιολόγησης. Οι επιδόσεις των παιδιών με δυσκολίες ήταν σε γενικές γραμμές χαμηλότερες αλλά όχι κατά τα άλλα στατιστικά σημαντικές. Η επίδραση της ηλικίας των παιδιών μη τυπικής ανάπτυξης φάνηκε στατιστικά σημαντική καθώς τα μεγαλύτερα παιδιά είχαν καλύτερες επιδόσεις. Επίσης, στατιστικά σημαντική σε σχέση με τις αφηγηματικές φάνηκε η επίδοση των μη τυπικών παιδιών στο μάθημα της γλώσσας. Τα παιδιά με μαθησιακές ή γλωσσικές δυσκολίες παρουσιάζουν χαμηλότερες επιδόσεις στα διάφορα επίπεδα της αφήγησης όπως αναφέρεται στην παγκόσμια βιβλιογραφία. Ωστόσο, τα παρόντα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν μερικώς την άποψη αυτή. Οι γλωσσικές δεξιότητες αποκαλύπτονται σημαντικές για την ανάπτυξη των αφηγηματικών ικανοτήτων. Τέλος, φαίνεται πως όσο μεγαλώνουν τα παιδιά αφηγούνται καλύτερα τις προσωπικές τους ιστορίες.