Απόψεις εκπαιδευτικών για το άγχος σε παιδιά με διαταραχή αυτιστικού φάσματος

Abstract

Το άγχος έχει εισχωρήσει σε κάθε πληθυσμιακή ομάδα, όπως αυτή του αυτισμού. Τα άτομα που βρίσκονται στο φάσμα της αυτιστικής διαταραχής, εκτός από τα επικοινωνιακά, γλωσσικά και άλλα ελλείμματα, έχουν να αντιμετωπίσουν και έναν άλλο παράγοντα, το άγχος, ως συνοσηρή κατάσταση ή διαταραχή και μάλιστα όχι ως ένα απλό φυσιολογικό σύμπτωμα εφήμερης διάρκειας. Η δυσκολία αποκωδικοποίησης του περιβάλλοντος και των μηνυμάτων που λαμβάνουν, η αδυναμία επικοινωνίας αναγκών και επιθυμιών, αλλά και η αντίληψη της «διαφορετικότητας» πολλές φορές από τα ίδια τα άτομα, ως αποτέλεσμα οδηγεί στο να ταλανίζονται από άγχος, ένταση και ανησυχία που συχνά, υπεργενικεύονται σε μορφή κλινικού άγχους και αγχώδεις διαταραχές. Ως απόρροια, αναπόφευκτη είναι η ανάπτυξη διαταραχών άγχους, καθ’ όλη τη διάρκεια της καθημερινότητάς τους, με έκταση από τη σχολική έως την ενήλικη ζωή, σε σύγκριση με άτομα τυπικής ανάπτυξης. Ειδικότερα τα παιδιά με αυτισμό τείνουν να παρουσιάζουν παρόμοια επίπεδα άγχους με κλινικές περιπτώσεις. Παράλληλα, είναι πολύ σημαντικό να διαγιγνώσκεται μια πιθανή αγχώδη διαταραχή, όσο το δυνατόν νωρίτερα με πολυποίκιλες μεθόδους και αξιολογήσεις, διότι η δυσκολία διαχωρισμού συμπτωματολογίας αυτισμού και διαταραχών άγχους είναι μεγάλη, διότι υπάρχει αλληλοεπικάλυψη. Σκοπός θα πρέπει να είναι ένα σαφές, δομημένο περιβάλλον και η δυνατότητα της επιτυχημένης αμφίδρομης επικοινωνίας. Στην παρούσα έρευνα αρχικά θα αναλυθούν οι βασικές έννοιες του αυτισμού, του άγχους και των διαταραχών του, παράγοντες που το προκαλούν και πιθανές ερμηνείες, ενώ καταγράφονται εκπαιδευτικές και εναλλακτικές προσεγγίσεις για την αντιμετώπισή του. Έπειτα, διερευνώνται οι απόψεις των εκπαιδευτικών ειδικής και γενικής αγωγής για την ύπαρξη ή όχι σχολικού άγχους τόσο στα παιδιά με ΔΑΦ όσο και στα παιδιά τυπικής ανάπτυξης και συγκρίνονται για το ποια πληθυσμιακή ομάδα έχει περισσότερο άγχος. Τέλος γίνονται και ερμηνεύονται οι συγκρίσεις με μεταβλητές που επηρεάζουν ή όχι την εμφάνιση συμπτωμάτων άγχους.