Η ένταξη της διάστασης του φύλου (gender mainstreaming) στη χάραξη ευρωπαϊκών πολιτικών

Abstract

Η ισότητα των δύο φύλων είναι ένα ζήτημα που απασχολεί έντονα το γυναικείο πληθυσμό ανά τον κόσμο από τα μέσα του 19ου αιώνα. Μέσα από αγώνες και διαμαρτυρίες, παρόλο που κατακτήθηκαν βασικά δικαιώματα σε όλους τους τομείς της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής ζωής (με βασικότερο το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι και το δικαίωμα της ίσης αμοιβής για εργασία ίσης αξίας), οι γυναίκες συνεχίζουν ακόμα και σήμερα να βιώνoυν ανισότητες. Σε όλο το δυτικό κόσμο – από τα μέσα του 20ου αιώνα – δημιουργήθηκαν οργανώσεις και θεσμοί, υπογράφηκαν Συμβάσεις και Πρωτόκολλα, προτάθηκαν νομοθετικές διατάξεις, προκειμένου να ερευνηθούν, να αξιολογηθούν και να προκύψουν συμπεράσματα ώστε να αντιμετωπιστούν οι έμφυλες διακρίσεις. Η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέστησε σαφές ότι πρόθεσή της είναι να υπάρχει μια ισχυρή, συνεχής δέσμευση για την ενσωμάτωση της ένταξης της διάστασης του φύλου (gender mainstreaming) στη χάραξη όλων των πολιτικών της. Το gender mainstreaming αποτελεί το εργαλείο, τη στρατηγική, προκειμένου να προωθηθεί και να επιτευχθεί η ουσιαστική ισότητα των φύλων σε όλους τους τομείς που επηρεάζουν την καθημερινότητα. Οι γυναίκες στον 21ο αιώνα συνεχίζουν να υποεκπροσωπούνται σε θέσεις λήψης αποφάσεων (βουλευτικά μέλη, κυβερνητικά στελέχη, υψηλόβαθμες διοικητικές θέσεις σε επιχειρήσεις), να λαμβάνουν χαμηλότερους μισθούς (μισθολογικό χάσμα), να αντιμετωπίζουν διακρίσεις στον επαγγελματικό τομέα και να είναι θύματα έμφυλης βίας και σεξιστικών συμπεριφορών. Ο πολιτισμός και τα πρότυπα που προβάλλει η κοινωνία, οι παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα επηρεάζουν τον τρόπο θεώρησης των γυναικών και πολλές φορές αποτελούν την αιτία περιορισμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους και κατά συνέπεια λειτουργούν ως τροχοπέδη της προόδου τους. Με τη βοήθεια των θεσμικών οργάνων της, η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες των δύο φύλων στις υπάρχουσες και σχεδιαζόμενες πολιτικές της. Στόχος είναι αυτές οι πολιτικές να ανταποκρίνονται πιο αποτελεσματικά στις ανάγκες όλων των πολιτών ανεξαρτήτως φύλου, ώστε να υπάρξει μια πιο δίκαιη κοινωνία για όλους.