Η γεωπολιτική των υδάτων: η περίπτωση του Νείλου στην εξωτερική πολιτική της Αιγύπτου.

Abstract

Η μελέτη της εξωτερικής πολιτικής της Αιγύπτου σε σχέση με τα νερά του Νείλου, αφενός λόγω των ιδιαζόντων γεωμορφολογικών του χαρακτηριστικών και αφετέρου λόγω του πολιτισμικού υπόβαθρου και της κουλτούρας που διακρίνει τους πληθυσμούς των χωρών που διέρχεται ο Νείλος ποταμός του, η οποία διαφέρει ριζικά από τη δυτικοευρωπαϊκή φιλοσοφία. Το νερό, λοιπόν, αποτελεί για την Αίγυπτο πολύτιμο αγαθό, καθότι πρόκειται για μία γεωγραφική περιοχή η οποία παρουσιάζει συνεχή μείωση στους υδάτινους πόρους, οι οποίοι ούτως ή άλλως ποτέ δεν ήταν αρκετοί. Η ατέρμονη προσπάθεια διασφάλισης επάρκειας του «γαλάζιου χρυσού» επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό το πλαίσιο των γεωπολιτικών ισορροπιών στη συγκεκριμένη περιοχή. Στη διαμόρφωση αυτών των ισορροπιών, ανάμεσα σε χώρες που έχουν πρόσβαση σε υδάτινους πόρους από τη μία πλευρά και σε εκείνες που διεκδικούν πρόσβαση από την άλλη πλευρά, είναι εμφανές ότι οι συγκρουσιακές σχέσεις και οι διαμάχες είναι αναμενόμενες. Τα υδάτινα αποθέματα στην Αίγυπτο διαδραματίζουν ένα ιδιαίτερο ρόλο για τις χώρες που διέρχεται ο Νείλος, έχουν ξεχωριστή σπουδαιότητα και επιδρούν στις εξελίξεις της κοινωνίας και της πολιτικής με έναν ιδιαίτερα καθοριστικό τρόπο. Λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες γεωγραφικές και κλιματολογικές συνθήκες, οι οποίες δεν ευνοούν τη φυσική δημιουργία και διατήρηση υδάτινων πόρων και αντιθέτως ευνοούν τη δημιουργία συνθηκών σπανιότητας για τους υδάτινους πόρους, το νερό συνιστά έναν πολύτιμο φυσικό πόρο που βρίσκεται σε ανεπάρκεια και μερικές φορές ακόμη και σε έλλειψη. Το νερό ενσωμάτωνε διαχρονικά πάντοτε μία στρατηγική αξία στην πορεία της ιστορικής διαδρομής της ανθρωπότητας. Αποτελεί πολύτιμο φυσικό αγαθό σε κάθε γεωγραφική περιοχή της γης και σε κάθε κοινωνία. Όμως, ιδιαίτερα το νερό στην Αίγυπτο, εκ της πολυτιμότητάς του ως αγαθό, έχει επενδυθεί με ιδιαίτερη πολιτική σημασία. Εκ της σημαντικότητάς του για την ίδια τη διαβίωση στην περιοχή αυτή, ενδείκνυται για τη χρήση του ως εργαλείου υψηλής πολιτικής και για τη χρησιμοποίησή του για την επίτευξη στόχων εξωτερικής πολιτικής.