Αμυντικές δαπάνες και οικονομική ανάπτυξη: μια εμπειρική έρευνα για την Ελλάδα.

Abstract

Η σχέση ανάμεσα στις αμυντικές δαπάνες και την οικονομική ανάπτυξη είναι ένα πολυσυζητημένο θέμα για αρκετά χρόνια. Γενικότερα υπάρχει η αίσθηση ότι οι υψηλές αμυντικές δαπάνες εμποδίζουν την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη μιας χώρας. Στη συγκεκριμένη εργασία ελέγχεται με εμπειρικό τρόπο η αιτιακή σχέση που υπάρχει ανάμεσα στις στρατιωτικές δαπάνες και την οικονομική ανάπτυξη για την περίπτωση της Ελλάδας κατά τη χρονική περίοδο των ετών 1960 έως 2008. Στη βάση αυτή χρησιμοποιήθηκε η ανάλυση της συνολοκλήρωσης όπως αυτή προτάθηκε από τους Engle-Granger και τα αποτελέσματα δεν έδωσαν κάποιο συνολοκληρωμένο διάνυσμα. Με τον έλεγχο όμως του Johansen προέκυψε ένα συνολοκληρωμένο διάνυσμα σε επίπεδο σημαντικότητας 5%. Επομένως, μπορούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι υπάρχει ισχνή μακροχρόνια σχέση μεταξύ των αμυντικών δαπανών και της οικονομικής ανάπτυξης. Στη συνέχεια, εφαρμόστηκε η μεθοδολογία του μοντέλου διόρθωσης σφάλματος (Error Correction Model) για να προσδιοριστεί και να εκτιμηθεί η τυχόν βραχυχρόνια σχέση μεταξύ των δύο μεταβλητών καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει βραχυχρόνια σχέση μεταξύ των εξεταζομένων μεταβλητών. Τέλος, προσδιορίστηκαν οι σχέσεις αιτιότητας κατά Granger ανάμεσα στις μεταβλητές του μοντέλου. Ύπαρξη αιτιώδους σχέσης διαπιστώθηκε μόνο μεταξύ του ετήσιου ποσού μεταβολής της οικονομικής ανάπτυξης και του ετήσιου ποσού μεταβολής των αμυντικών δαπανών. Η σχέση αυτή είναι μονόδρομη και με κατεύθυνση από την οικονομική ανάπτυξη προς τις στρατιωτικές δαπάνες.