Επιχειρήσεις απεγκλωβισμού αμάχων στη μέση Αφρική και την Αφρική

Abstract

«Κανένας δεν είναι τόσο ανόητος, ώστε να προτιμάει τον πόλεμο αντί για την ειρήνη• γιατί, όσο έχουμε ειρήνη, τα παιδιά θάβουν τους πατέρες τους, ενώ στον πόλεμο οι πατέρες τα παιδιά τους», (Σπυρόπουλος 1998).

Ο πατέρας της ιστορίας, ο Ηρόδοτος, έχοντας καταγράψει τις συμφορές που προκαλεί ο πόλεμος, επισημαίνει ότι κανένας δεν είναι τόσο ανόητος να επιθυμεί τον πόλεμο, αφού αυτός είναι που ανατρέπει τη φυσιολογική διαδικασία της ζωής, με αποτέλεσμα να είναι οι γονείς αυτοί που θάβουν τα παιδιά τους. Ωστόσο, τα παραπάνω δεν φαίνεται να νουθετούν τους κατοίκους των περισσότερων χωρών της Αφρικής. Εκεί, ακόμα και σήμερα πραγματοποιούνται ένοπλες συγκρούσεις που λαμβάνουν την μορφή επαναστάσεων, εξεγέρσεων ή ακόμα και εμφυλίων πολέμων. Εξαιτίας αυτών των ενόπλων συγκρούσεων, υπήκοοι τρίτων χωρών που κατοικούν ή ταξιδεύουν στις εν λόγω χώρες, εγκλωβίζονται σε αυτές διότι δεν έχουν τη δυνατότητα να τις εγκαταλείψουν με ασφάλεια χρησιμοποιώντας τα πολιτικά μέσα συγκοινωνίας.

Έτσι, οι κυβερνήσεις των ανωτέρω τρίτων κρατών, με σκοπό να προστατεύσουν τη ζωή και την τιμή των υπηκόων τους, κάθε φορά που οι τελευταίοι εγκλωβίζονται σε ένα υπό κρίση κράτος, επιθυμούν να τους μεταφέρουν σε ασφαλή χώρο. Για το λόγο αυτό διεξάγουν Επιχειρήσεις Εκκένωσης Αμάχων (ΕΕΑ) στις οποίες εμπλέκονται και στρατιωτικά τμήματα.

Η διεξαγωγή μιας ΕΕΑ και επομένως η επέμβαση στρατιωτικών δυνάμεων ενός κράτους στο έδαφος ενός άλλου, είναι μια απόφαση η οποία λαμβάνεται από την κυβέρνηση του κράτους, με βάση τα συμφέροντα αυτού και των υπηκόων του. Κατά την διεξαγωγή της ΕΕΑ, οι στρατιωτικές δυνάμεις δεν ενεργούν αυθαίρετα, αλλά οι ενέργειες τους περιορίζονται και είναι σύμφωνες τόσο με τα καθοριζόμενα στο σύνταγμα και στο εσωτερικό δίκαιο του κράτους τους, όσο και από το διεθνές δίκαιο.

Αυτές οι ΕΕΑ δεν σχεδιάζονται και διεξάγονται ανάλογα με τις γνώσεις και την προσωπική θέληση των εκάστοτε κυβερνώντων. Η διαδικασία σχεδίασης και η μέθοδος διεξαγωγής τους, είναι καταγεγραμμένες σε αντίστοιχα δόγματα και στρατιωτικούς κανονισμούς, που αποτελούν ένα απαραίτητο εργαλείο στα χέρια των κυβερνήσεων.

Οι μέθοδοι και οι διαδικασίες που προβλέπονται σε αυτά τα δόγματα και τους στρατιωτικούς κανονισμούς, αλλά και ο βαθμός υιοθέτησης τους από τα διάφορα κράτη που διεξήγαγαν ΕΕΑ στην Αφρική, είναι τα κύρια αντικείμενα που θα μας απασχολήσουν στην παρούσα εργασία.