Ανίχνευση απάτης στις οικονομικές καταστάσεις εταιρειών

Abstract

Η ανίχνευση της απάτης στις οικονομικές καταστάσεις περιλαμβάνει τον εντοπισμό προτύπων και ενδείξεων που υποδεικνύουν την πιθανή χειραγώγηση των οικονομικών πληροφοριών από μια εταιρεία Η ζημία από δόλιες οικονομικές καταστάσεις μπορεί να είναι σημαντική, οδηγώντας σε σημαντικές οικονομικές απώλειες για επενδυτές και πιστωτές, απώλεια εμπιστοσύνης στις χρηματοπιστωτικές αγορές και δυνητικά σοβαρή νομική ζημιά καθώς και ζημιά στην εταιρία ως προς τη φήμη της. Συνεπώς ο εντοπισμός των δόλιων στοιχείων είναι υψίστης σημασίας. Στην παρούσα εργασία, ο εντοπισμός αυτών των στοιχείων συνεπακολουθούμενων από τον εντοπισμό πιθανής χειραγώγησης των οικονομικών καταστάσεων γίνεται μέσω ανάλυσης πολλαπλής παλινδρόμησης, μια μέθοδος που χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό στη σχετική βιβλιογραφία. Η προσέγγιση της παρούσας έρευνας ενσωματώνει δύο από τα πιο γνωστά μαθηματικά μοντέλα για τον εντοπισμό απάτης, τα μοντέλα Dechow F-score και Altman z-score, καθένα από τα οποία θεωρείται ότι είναι από τα πιο σημαντικά εργαλεία για μεθόδους ανίχνευσης απάτης. Ο δείκτης Altman z-score χρησιμοποιείται για την κατηγοριοποίηση των εταιρειών σε πιθανώς χρεοκοπημένες στο άμεσο μέλλον (high risk of bankruptcy) και μη πιθανώς χρεοκοπημένες στο άμεσο μέλλον (low risk of bankruptcy). Η ανάλυση παλινδρόμησης μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσω χρησιμοποίησης ενός δείκτη για εξαρτημένη μεταβλητή, ο οποίος θα υποδεικνύει τις πιθανές δόλιες οικονομικές καταστάσεις. Αυτός ο δείκτης είναι ο Dechow Fscore. Ως ανεξάρτητες χρησιμοποιούνται διάφορες μεταβλητές/δείκτες που προκύπτουν από τη σχετική βιβλιογραφία, ανάλογα με το μοντέλο πρόβλεψης. Κάποιες από τις πιο σημαντικές θεωρίες, η Triangle, Diamond και η Pentagon Fraud Detection Theory χρησιμοποιούν πληθώρα μεταβλητών που παρουσιάζονται στη συνέχεια. Οι πιο σημαντικές από αυτές όπως η Απόδοση Συνολικών Κεφαλαίων - ROA (Return On Assets), δείκτης Χρέους προς σύνολο ενεργητικού (Debt to Total Assets Ratio) και o δείκτης Κύκλος Εργασιών προς Ενεργητικό (Asset Turnover Ratio) εξετάζονται ως προς τη σχέση τους με την ανίχνευση δόλιων οικονομικών καταστάσεων. Από τα αποτελέσματα φαίνεται ότι οι μεταβλητές που είναι στατιστικά σημαντικές για την ανίχνευση των ψευδών οικονομικών καταστάσεων είναι ο Χρέους προς σύνολο ενεργητικού (Debt to Total Assets Ratio), η μεταβολή της απόδοσης των περιουσιακών στοιχείων και η συνολική μεταβολή ενεργητικού.Όλοι οι δείκτες έχουν στατιστικά σημαντική συσχέτιση με το Dechow F-Score που χρησιμοποιήθηκε για την πρόβλεψη