H απάτη με υπολογιστή (386Α ΠΚ)

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία, εκπονείται στα πλαίσια του μαθή-ματος «Ηλεκτρονικό Έγκλημα» και του Διϊδρυματικού προγράμματος μετα-πτυχιακών σπουδών «ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ», των πανεπιστημίων της Μακεδονίας και του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Η ραγδαία ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών, με την οποία ερχόμαστε καθημερινά αντιμέτωποι, πέρα από τα οφέλη που μας έχει προσφέρει, συ-νεπάγεται ταυτόχρονα και την ανάπτυξη της ηλεκτρονικής εγκληματικότητας, η οποία τα τελευταία χρόνια αποτελεί έναν από τους τομείς που απασχο-λούν όλο και περισσότερο την Νομική Επιστήμη και πιο συγκεκριμένα το Ποινικό Δίκαιο. Μία από τις σημαντικότερες εκφάνσεις της είναι και το ζήτημα του Άρ-θρου 386Α ΠΚ, δηλαδή η «Απάτη με υπολογιστή», το οποίο άρθρο εισήχθη για πρώτη φορά στον Ελληνικό Ποινικό Κώδικα με τον Ν. 1805/1988. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η ανάλυση της ποινικής αυτής διάταξης, με αναλυτική παρουσίαση του διωκόμενου εγκλήματος, των περιγραφόμενων περιπτώσεων τέλεσης αλλά και της ποινικής τους αντιμετώπισης. Ειδικότερα, στο πρώτο μέρος της παρούσας εργασίας θα πραγματο-ποιηθεί προσπάθεια απόδοσης του ορισμού της πολυσυζητημένης έννοιας του ηλεκτρονικού εγκλήματος, περιγραφή των βασικών χαρακτηριστικών του, καθώς και αναφορά στην διάκριση των ηλεκτρονικών εγκλημάτων. Στο δεύτερο μέρος γίνεται αναφορά στο Διεθνές και Ενωσιακό νομικό πλαίσιο που καλύπτει τόσο το αδίκημα της απάτης με υπολογιστή (386Α ΠΚ), όσο και τα ηλεκτρονικά εγκλήματα εν γένει και πιο συγκεκριμένα θα πραγμα-τοποιηθεί αναφορά στην Οδηγία 2013/40/ΕΕ, στην Οδηγία 2019/713/ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης και της πλαστογραφίας που αφορούν τα μέ-σα πληρωμών πλην των μετρητών και στη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για το Κυβερνοέγκλημα. Στη συνέχεια, το τρίτο μέρος της παρούσας εργασίας εστιάζει στο ε-θνικό νομικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση της απάτης με υπολογιστή (386Α ΠΚ), με εκτενή αναδρομή στην ιστορική εξέλιξη του άρθρου 386Α ΠΚ, με ειδι-κότερες αναφορές στο προστατευόμενο έννομο αγαθό της διάταξης, στην αντικειμενική και υποκειμενική του υπόσταση, στους τρόπους τέλεσης του αδικήματος, σε ζητήματα απόπειρας, συμμετοχής, συρροής, καθώς επίσης και στις προνομιούχες και διακεκριμένες παραλλαγές του αδικήματος. Στο τέταρτο μέρος επιχειρείται μία σύγκριση του ιδιώνυμου εγκλήμα-τος του Άρθρου 386Α ΠΚ με την περίπτωση της Απάτης «μέσω» υπολογι-στή, η οποία υπάγεται στο Άρθρο 386 ΠΚ. Στο πέμπτο και τελευταίο κεφάλαιο παρουσιάζονται εκτενώς σύγχρο-νες μορφές απάτης που τελούνται είτε με, είτε «μέσω» υπολογιστή, οι οποί-ες στοιχειοθετούν είτε το αδίκημα της κοινής απάτης (386 ΠΚ), είτε το αδίκη-μα της απάτης με υπολογιστή (386Α ΠΚ), όπως τα φαινόμενα «skimming», «phishing» και «pharming». Τέλος, τονίζεται η σημασία της διάταξης της απάτης με υπολογιστή και η ανάγκη εγρήγορσης απέναντι στην ηλεκτρονική εγκληματικότητα.