Γνώση, στάσεις και αντιλήψεις σχετικά με τον εμβολιασμό κατά του Covid-19. Εμπειρική έρευνα με τη χρήση ερωτηματολογίων.

Abstract

Ο σκοπός της έρευνας είναι να δώσει απαντήσεις σχετικά με την αποδοχή του εμβολιαστικού προγράμματος στο Νομό Ροδόπης, τη γνώση που έλαβαν οι πολίτες, καθώς και τις στάσεις και πεποιθήσεις τους απέναντι του. Συγκεκριμένα, τα ερευνητικά ερωτήματα αφορούσαν το αν έχει εμβολιαστεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Ροδόπης, την επίγνωση εννοιών και πληθυσμιακών ομάδων που επιβάλλεται να εμβολιαστούν, τα μέσα επιρροής, τους παράγοντες εμβολιασμού ή μη, τις ανησυχίες, και τέλος την προθυμία να προχωρήσουν σε επόμενες ενισχυτικές δόσεις εμβολίου. Η συλλογή των δεδομένων έγινε από ένα δείγμα 317 κατοίκων της Ροδόπης σε διάστημα Μαρτίου-Απριλίου 2023. Για τη συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε ένα δομημένο ερωτηματολόγιο βασισμένο σε προγενέστερη έρευνα, στο οποίο προστέθηκαν δύο επιπλέον ερωτήσεις. Τα δεδομένα, εξετάστηκαν με διάφορα στατιστικά (ΚΜΟ, Bartlett’s, Chi-square) και ακολούθησε παραγοντική ανάλυση, με τη μέθοδο “Principal Axis Factoring” που απέφερε δύο παράγοντες. Η αξιοπιστία εσωτερική συνοχής ελέγχθηκε με τον συντελεστή α του Cronbach, ο οποίος έλαβε ικανοποιητικές τιμές. Τέλος, για τη συσχέτιση των παραγόντων με τα δημογραφικά στοιχεία πραγματοποιήθηκε έλεγχος διαμέσων σε ανεξάρτητα δείγματα (Independent-Samples Median Test). Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων είναι γυναίκες (55,5%), 83,3% έχουν λάβει τουλάχιστον μία δόση εμβολίου και θεώρησαν τους παρόχους υγειονομικής φροντίδας ως τη σημαντικότερη πηγή πληροφόρησης. Σχετικά με τις κλίμακες, η διάμεσος της πρώτης κλίμακας «Εμπιστοσύνη στον εμβολιασμό» (Μ=3,55) διαφέρει σημαντικά από τη διάμεσο της «Δυσπιστίας στον εμβολιασμό» (Μ=3,00). Έγινε φανερό ότι το φύλο δεν έπαιξε κανένα ρόλο στην εμπιστοσύνη στον εμβολιασμό, αλλά η ηλικία και το εκπαιδευτικό επίπεδο έδειξαν να σχετίζονται σημαντικά. Οι ηλικιακές ομάδες που έδειξαν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στον εμβολιασμό ήταν οι 56-64 και οι άνω των 65, ενώ βάσει εκπαιδευτικού επιπέδου, οι απόφοιτοι υποχρεωτικής και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Από την άλλη η δυσπιστία στο εμβόλιο σχετίστηκε μόνο με την ηλικία, και ειδικότερα μεγαλύτερη αμφιβολία σημείωσαν οι ηλικιακές ομάδες 18-30 και 31-55. Συμπερασματικά, στην περίπτωση της Ροδόπης φαίνεται ότι αναντίρρητα υπήρξε μεγάλη αποδοχή του εμβολιασμού, καθώς ο αριθμός των εμβολιασμένων ατόμων υπήρξε μεγάλος. Ωστόσο, το ενδιαφέρον στρέφεται στην άρνηση ή μη βεβαιότητα για τη λήψη επιπλέον ενισχυτικών δόσεων για όσους έχουν εμβολιαστεί και την απόρριψη για τους μη εμβολιασμένους. Διαπιστώνεται έτσι η ανάγκη για περαιτέρω διερεύνηση του ζητήματος αποδοχής του εμβολίου, πιο διευρυμένη ενημέρωση των πολιτών και επαναπροσδιορισμό της πολιτικής εμβολιασμού