Κοινωνικά γεγονότα και εκφάνσεις αστυνομικής βίας και καταστολής την περίοδο 2008-2020 μέσα από την conscious hip-hop σκηνή της Ελλάδας.

Abstract

Στην παρούσα εργασία διερευνάται η σχέση της hip-hop μουσικής με την κοινωνική πραγματικότητα στην Ελλάδα την περίοδο 2008-2020. Συγκεκριμένα, μέσα από τη βιβλιογραφική επισκόπηση προκύπτει πως η conscious hip-hop επιλέγει να ασχολείται με κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα. Η αστυνομική βία και καταστολή φαίνεται να απασχολεί την hip-hop κοινότητα από την γέννηση του είδους. Στην Ελλάδα, η hip-hop κάνει την εμφάνισή της στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και εμφανίζονται σχήματα που ο στίχος τους αναφέρεται στην κοινωνικοπολιτική κατάσταση στη χώρα. Χαρακτηριστική στιγμή στράτευσης της εγχώριας hip-hop ενάντια στην αστυνομική βία αποτελεί ο Δεκέμβριος του 2008, όταν δολοφονείται ο Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος. Ως μέθοδος συλλογής δεδομένων στην παρούσα εργασία χρησιμοποιήθηκαν ημιδομημένες συνεντεύξεις με μέλη από τρία σχήματα της ελληνικής conscious hip-hop σκηνής, συμμετοχική παρατήρηση σε ζωντανές εμφανίσεις τεσσάρων σχημάτων και ανάλυση των στίχων τους. Εκτός από την αστυνομική βία, τους συμμετέχοντες στην έρευνα φαίνεται να απασχολούν κοινωνικά ζητήματα, όπως η οικονομική κρίση και οι εργασιακές συνθήκες, η αντιμετώπιση των προσφύγων/ισσών στην Ελλάδα αλλά και ζητήματα που αποτελούν παγκόσμια φαινόμενα, όπως ο ρατσισμός και ο φασισμός και η πάλη ενάντιά τους. Οι στίχοι τους και η θεματολογία των κομματιών τους φαίνεται να προκύπτουν από προσωπικά και συλλογικά βιώματα. Μέσα από τα τραγούδια τους επιλέγουν να αναδεικνύουν θέματα που τους απασχολούν, να κρατάνε ζωντανή τη συλλογική μνήμη, να καταδικάζουν πολιτικές που τους βρίσκουν αντίθετους και σκιαγραφούν μια διαφορετική κοινωνία, χωρίς ανισότητες και με σεβασμό στη ζωή.

Aim of the present work is to investigate the relationship between hip-hop music and the social reality in Greece during the period of 2008-2020. More specifically, bibliographic research shows that conscious hip-hop selects to address social and political issues. Police brutality and suppression appear to have attracted the attention of the hip-hop community since its establishment. In Greece, hip-hop makes its appearance during the late 1980s, with groups writing lyrics that refer to the socio-political situation in the country. A characteristic instance of commitment by the domestic hip-hop scene against police violence was in December of 2008, when Alexandros Grigoropoulos is murdered. The data collection methods, employed in the present dissertation, involve semi-structured interviews with members of three bands from the Greek conscious hip-hop scene, participatory observation of live performances of four bands and analysis of their lyrics. Apart from police brutality, the participants in the study appear mainly concerned about social issues, like the economic crisis, working conditions and the treatment of refugees in Greece, as well as global issues, like racism, fascism and the fight against them. The lyrics and subject matter of their songs appear to draw from personal and collective experiences. Through their songs, they choose to highlight issues that concern them, to keep the collective memory alive, to condemn policies they oppose, and they sketch a different society, without inequalities and with respect for life.