Η έννοια της διακοπής στη θεωρία του Schenker και ο μορφοδομικός της ρόλος στις κλασικές μορφές ενδο-θεματικής και δια-θεματικής οργάνωσης

Abstract

Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η διερεύνηση της έννοιας της διακοπής στη θεωρία του Heinrich Schenker και ο ρόλος της σε ενδο-θεματικές και δια-θεματικές μορφές οργάνωσης της κλασικής περιόδου. Στο πρώτο μέρος γίνεται μια εκτενής βιβλιογραφική επισκόπηση, μέσα από την οποία εντοπίζονται οι ασάφειες, ασυνέχειες και αμφισημίες στα κείμενα του Schenker που αφορούν στο φαινόμενο της διακοπής, ενώ στη συνέχεια αντιπαραβάλλονται ερμηνείες, απόψεις και αναλύσεις άλλων θεωρητικών που στέκονται κριτικά απέναντι στη σενκεριανή θεωρία. Μέσα από αυτήν την αντιπαραβολή, αναδεικνύεται η προβληματική γύρω από το ζήτημα της διακοπής και προκύπτουν τα ερευνητικά ερωτήματα της παρούσας εργασίας: Ποια η σχέση της μισής πτώσης με τη διακοπή; Οργανώνονται όλες οι περιοδικές δομές με βάση την διακοπή; Πώς λειτουργεί η διακοπή στα μεσαία επίπεδα; Ταυτίζεται η διακοπή με τη διάμεση τομή στη μορφή σονάτας; Είναι πιθανό μια ολόκληρη σονάτα να μην εμφανίζει διακοπή; Πώς οργανώνεται μια σονάτα τύπου 2; Στο δεύτερο μέρος της εργασίας, γίνεται προσπάθεια να απαντηθούν τα παραπάνω ερευνητικά ερωτήματα μέσα από την παραδειγματική ανάλυση συγκεκριμένων παραδειγμάτων. Μεταξύ αυτών είναι περιοδικές δομές από έργα των Wolfgang A. Mozart και Franz Danzi, αλλά και το πρώτο μέρος τη σονάτας Κ. 281 σε ρε μείζονα του Mozart, καθώς και το αργό μέρος της σονάτας σε ντο μείζονα του Haydn (Hob. XVI:35).

The purpose of this paper is to investigate the concept of interruption in Heinrich Schenker's theory and its role in intra-thematic and inter-thematic forms of organization of the classical period. In the first part, an extensive bibliographic review is carried out, where the discontinuities and ambiguities in Schenker's texts, concerning the phenomenon of interruption, are identified. Subsequently, interpretations, opinions and analyses of other theorists who stand critically against schenkerian theory are contrasted. Through this comparison, the problematic surrounding the case of interruption emerges and the research questions of this paper arise: What is the correlation between half cadence and interruption? Are all periodic structures organized based on interruption? How does interruption function in the middleground? Does interruption coincide with medial caesura in sonata form? Is it possible for an entire sonata form to show no interruption? How is a type 2 sonata organized? In the second part of the paper, an attempt is made to answer the above research questions through the paradigmatic analysis of specific examples. Among these are periodic structures from works by Wolfgang A. Mozart and Franz Danzi, but also the first movement of Mozart's Sonata K. 281 in D major, as well as the second movement of Haydn's sonata in C major (Hob. XVI:35).