Συγκρούσεις ρόλων και απόδοση εργαζομένων στην τριτοβάθμια φροντίδα υγείας

Abstract

Τα νοσοκομεία της Τριτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, του τρίτου επιπέδου υγειονομικής περίθαλψης, αποτελούν εξειδικευμένους και πολύπλοκους οργανισμούς, όπου η ανάγκη διεπιστημονικής συνεργασίας μεταξύ των μελών τους, παρά την αντιξοότητα των συνθηκών του εξωτερικού και εσωτερικού περιβάλλοντός τους, κρίνεται απαραίτητη, προκειμένου να επιτευχθούν οι κλινικοί, διοικητικοί, οικονομικοί στόχοι τους και να εκπληρωθεί ο τελικός σκοπός τους, η μεγιστοποίηση της αξίας στην παροχή των υπηρεσιών υγείας. Στο ιδιαίτερο υγειονομικό περιβάλλον η ασάφεια των ρόλων και των αρμοδιοτήτων πυροδοτεί μία σύγκρουση ρόλων μεταξύ των επαγγελματιών υγείας σχετικά με την προσδοκώμενη και την πραγματική συμπεριφορά των εργαζομένων, η οποία ενοχοποιείται για την πτώση της εργασιακής ικανοποίησης και για το σύνδρομο της επαγγελματικής εξουθένωσης, που τους εμποδίζει να ανταποκριθούν στις διαστάσεις του ρόλου τους και να ολοκληρώσουν τα καθήκοντά τους με τρόπο αποδοτικό. Στόχος των Διοικήσεων των οργανισμών αποτελεί η σωστή Διαχείριση Συγκρούσεων ώστε να την μετουσιώσουν σε μια υγιή διαδικασία αλλαγών και δημιουργικότητας, μετατρέποντάς την από δυσλειτουργική σε λειτουργική με σκοπό να επιτευχθούν οι οργανωσιακοί στόχοι και η μεγιστοποίηση της απόδοσης του οργανισμού. Οι σύγχρονες επιστημονικές προσεγγίσεις της Διοίκησης Ανθρώπινων Πόρων προσανατολίζονται στην ενίσχυση της συναισθηματικής νοημοσύνης, της σχέσης ηγέτη – μέλους, της εκπαίδευσης, της παρακίνησης, της ομαδικής απόδοσης, μιας οργανωσιακής κουλτούρας που οδηγεί σε συμπεριφορές εργασιακής ταύτισης και δέσμευσης με τον οργανισμό κινητοποιώντας τους εργαζομένους να προσφέρουν το μέγιστο των δυνατοτήτων τους επιτυγχάνοντας την μέγιστη εργασιακή απόδοση. Η παρούσα εργασία αποσκοπεί, μέσω της εμπειρικής έρευνας, να εξετάσει τον βαθμό συγκρούσεων μεταξύ των επαγγελματιών υγείας στην Τριτοβάθμια Φροντίδα Υγείας των Γ.Ν. Θεσσαλονίκης Γ. Παπανικολάου και Ιπποκρατείου, να διερευνήσει κατά πόσο δημογραφικοί και εργασιακοί παράγοντες σχετίζονται με την ασάφεια των ρόλων, την επαγγελματική εξουθένωση και τη διαχείριση των συγκρούσεων και αν οι συγκρούσεις μεταξύ των επαγγελματιών υγείας επηρεάζουν την απόδοσή τους. Διενεργήθηκε ποσοτική εμπειρική δειγματοληπτική μελέτη με τη χρήση ερωτηματολογίου σε δείγμα 135 εργαζομένων όλων των κλάδων, διοικητικού, ιατρικού, νοσηλευτικού, παραϊατρικών επαγγελμάτων, και βαθμίδων εκπαίδευσης. Σύμφωνα με την έρευνα, ο πληθυσμός του δείγματος παρουσιάζει θετική στάση ως προς τον τρόπο διαχείρισης των συγκρούσεων, αλλά μέτρια συμπεριφορά κατά την διάρκεια κάποιας σύγκρουσης με την πλειονότητα των συμμετεχόντων να προσπαθεί να την αποφύγει χωρίς την εμπλοκή τρίτων προσώπων για την επίλυσή της. Η ασάφεια των ρόλων φαίνεται να συσχετίζεται με την επαγγελματική εξουθένωση, ενώ οι υπό μελέτη μεταβλητές των συγκρούσεων φαίνεται να επηρεάζονται από ένα σύνολο δημογραφικών χαρακτηριστικών και παραγόντων με σημαντικότερους παράγοντες διαμόρφωσης το φύλο, το επάγγελμα και την εκπαίδευση. Επίσης, η εργασιακή ικανοποίηση και απόδοση φαίνεται να συσχετίζονται θετικά. Τέλος, η ασάφεια των ρόλων και η επαγγελματική εξουθένωση φαίνεται να συσχετίζονται με την απόδοση των εργαζομένων.

Tertiary Health Care hospitals, of the third level health care, constitute specialized and complex organisms where the need for interdisciplinary cooperation among their members, despite the difficulty from their external and internal environment, is vital in order to achieve their clinical, administrative, financial goals and fulfill their ultimate goal, maximizing the value in the provision of health services. In the particular health environment the ambiguity of the roles and responsibilities triggers a role conflict between health professionals concerning the expected and actual behavior of workers, which is blamed for the declining job satisfaction and the burnout syndrome that prevents them to respond to the dimensions of their roles and complete their tasks efficiently. The goal of the management of the organization constitutes the proper Conflict Management so as to transform it into a healthy process of change and creativity transforming it from dysfunctional to functional in order to achieve the organizational goals and maximize the efficiency of the organization. The modern scientific approaches of Human Resources Management are aimed at enhancing emotional intelligence, leader-member relationship, training, motivation, team performance, an organizational culture that leads to work-identification and engagement behaviors to trigger the workforce to reach the maximum of their potential, achieving maximum working efficiency. The present paper aims, through empirical research, to examine the degree of conflicts between health professionals in Tertiary Health Care of the General Hospital of Thessaloniki G. Papanikolaou and Ippokratio, to investigate to what extent demographic and labor factors are related to role conflict, burnout and conflict management and whether conflicts between health professionals affect their performance. A quantitative empirical sample study was conducted using a questionnaire on a sample of 135 employees of all sectors, administrative, medical, nursing, paramedical professions, and levels of education. According to the survey, the population of the sample shows a positive attitude as to how conflicts are managed, but moderate behavior during a conflict with the majority of participants trying to avoid it without the involvement of third parties to resolve it. Role conflict seems to be correlated to burnout , while the variables of conflicts under study seem to be influenced by a set of demographic characteristics and factors with the most important factors shaping gender, occupation and education. Also, job satisfaction and performance seem to be positively correlated. Finally, role conflict and burnout seems to be correlated to employee performance.