Η επάνοδος των Ταλιμπάν και ο διαφαινόμενος νέος ρόλος του Αφγανιστάν στη διεθνή σκηνή

Abstract

Η παρούσα εργασία εξετάζει στο σύνολό της, τη σύσταση και την εδραίωση της εξτρεμιστικής ισλαμιστικής οργάνωσης των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν. Ως χρονική αφετηρία του εγχειρήματος, τίθεται η περίοδος της σοβιετικής κατοχής στο έδαφος της χώρας και η οποία φαίνεται πως αποτέλεσε τη μήτρα για τη γέννηση μιας πληθώρας σοβινιστικών ισλαμιστικών κινημάτων (μεταξύ αυτών και οι Ταλιμπάν) τα οποία ήρθαν στο προσκήνιο με αποκλειστικό στόχο την απαγκίστρωση του Αφγανιστάν από τρίτες χώρες και τη στροφή της αφγανικής κοινωνίας προς μία παράδοση βασισμένη στις αρχές και τις αξίες του Ισλάμ. Η περίπτωση των Ταλιμπάν, αποδεδειγμένα κρίνεται ως μοναδική. Μια ισλαμιστική οργάνωση, η οποία ξεκίνησε τη δράση της κατά τη διάρκεια της σοβιετικής κατοχής στη χώρα, κατάφερε να διατηρήσει τον ιδεολογικό πυρήνα της και να ανέλθει στην εξουσία του Αφγανιστάν δύο φορές. Η πρώτη το 1996 υπό τον πνευματικό ηγέτη της οργάνωσης Μοχαμάντ Ομάρ και η δεύτερη, τον Αύγουστο του 2021 υπό τον Αμπντούλ Γκανί Μπαραντάρ.

Καθ'όλη τη διάρκεια αυτών των ετών, η φύση της οργάνωσης δε παρέμεινε ίδια και αυτό γιατί εκτός του διαγκωνισμού στο εσωτερικό της χώρας, οι Ταλιμπάν κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν τόσο τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ οι οποίοι μετά την οριστική ρήξη που προκλήθηκε στις σχέσεις τους εξαιτίας των γεγονότων της 11ης Σεπτεμβρίου και της συγκάληψης της Αλ Κάιντα, οργάνωσαν επιχειρησιακό σχέδιο για την εισβολή και την απομάκρυνση της οργάνωσης από την εξουσία του Αφγανιστάν.Ωστόσο οι Ταλιμπάν φαίνεται πως κατάφεραν όχι μόνο να επιβιώσουν αλλά να ανασυσταθούν και να επανέλθουν στη πολιτική σκηνή του Αφγανιστάν με αποτέλεσμα να επανακαταλάβουν την εξουσία. Η διπλωματική εργασία καταλήγει και ολοκληρώνεται με το κομμάτι της διατριβής όπου εξετάζονται οι σχέσεις του Αφγανιστάν τόσο με τις γειτονικές του χώρες (Ιράν, Πακιστάν, Κίνα) όσο και με το παράγοντα Ρωσία, ο οποίος φαίνεται να έχει διαδραματίσει για δεκαετίες σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις της ευρύτερης περιοχής της κεντρικής Ασίας.