Εργασιακό στρες και οι επιπτώσεις του στην επαγγελματική και προσωπική ζωή των επαγγελματιών υγείας που εργάζονται στην Π.Φ.Υ. (Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας)

Abstract

Εισαγωγή: Τις τελευταίες δεκαετίες, το εργασιακό στρες έχει αναγνωριστεί παγκοσμίως ως ένα από τα κυριότερα προβλήματα που εντοπίζονται στον χώρο της υγείας, μιας και τα επαγγέλματα υγείας θεωρούνται από τα πιο στρεσογόνα επαγγέλματα. Αρκετή συζήτηση έχει αναπτυχθεί, ιδίως τα τελευταία χρόνια, στην επιστημονική κοινότητα, σχετικά με τους παράγοντες που το προκαλούν, καθώς και με τις αρνητικές επιπτώσεις του στους υγειονομικούς υπαλλήλους, τόσο σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο οργανισμού και παρεχόμενης ποιότητας υπηρεσιών υγείας. Ωστόσο, στην Ελλάδα γενικότερα δεν έχει πραγματοποιηθεί μεγάλος αριθμός μελετών διερεύνησης του εργασιακού άγχους στους επαγγελματίες υγείας και μάλιστα στον τομέα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (Κέντρα Υγείας και Τοπικές Ομάδες Υγείας) αυτές είναι ελάχιστες. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να διερευνήσει κατά πόσο οι επαγγελματίες υγείας που εργάζονται σε δομές της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (Π.Φ.Υ) στην Ελλάδα βιώνουν εργασιακό στρες, ο καθορισμός των κυριότερων προσδιοριστικών παραγόντων του και ο τρόπος που επηρεάζει τόσο την επαγγελματική, όσο και την προσωπική τους ζωή. Μεθοδολογία: Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε στην παρούσα έρευνα ήταν η ποσοτική μεθοδολογία, με τη χρήση ανώνυμου δομημένου ερωτηματολογίου αποτελούμενο συνολικά από 56 ερωτήματα και υποερωτήματα κλειστού τύπου. Το τελικό δείγμα της έρευνας αποτελούνταν από 171 επαγγελματίες υγείας, όλων των ειδικοτήτων, οι οποίοι εργάζονταν σε δομές Π.Φ.Υ της 3ης Υ.ΠΕ στο νομό Πέλλας, κατά το χρονικό διάστημα από 13 Ιουλίου 2021 έως 10 Αυγούστου 2021. Η κωδικοποίηση και η στατιστική ανάλυση των δεδομένων διεξήχθη με το στατιστικό πρόγραμμα Statistical Package for Social Sciences (SPSS) και πιο συγκεκριμένα με το στατιστικό πακέτο IBM SPSS STATISTICS 22. Αποτελέσματα: Από την έρευνα διαπιστώθηκαν τα εξής: α) η μέση τιμή της κλίμακας των παραγόντων πρόκλησης εργασιακού στρες βρέθηκε 2,57 και η τυπική απόκλιση 0,74, γεγονός που υποδηλώνει ότι γενικά οι συμμετέχοντες δηλώνουν μέτριο βαθμό επηρεασμού από τους παραπάνω παράγοντες, β) υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά ανάμεσα στο πώς επηρεάζουν οι παραπάνω παράγοντες και προκαλούν εργασιακό στρες, με τους παράγοντες που σχετίζονται με την οικονομική κρίση να επηρεάζουν περισσότερο (p=0,000<0,05), γ) δεν υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά ανάμεσα στους τομείς της επαγγελματικής ζωής που επηρεάζονται από το εργασιακό άγχος (p=0,601>0,05) και δ) υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά ανάμεσα στο πως επηρεάζονται οι τομείς της προσωπικής ζωής των εργαζομένων, με τη διάσταση των σωματικών – φυσικών χαρακτηριστικών να επηρεάζονται περισσότερο (p=0,000<0,05). Συμπεράσματα: Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας, οι εργαζόμενοι στις δομές Π.Φ.Υ. του Νομού Πέλλας εμφανίζουν μέτρια επίπεδα εργασιακού στρες, με κυριότερους παράγοντες πρόκλησης αυτούς που σχετίζονται με την οικονομική κρίση, τις συνθήκες εργασίας και τη λειτουργικότητα – επίπεδο εργασίας. Τόσο η επαγγελματική, όσο και η προσωπική τους ζωή διαπιστώνεται ότι επηρεάζεται γενικά σε μικρό βαθμό από το εργασιακό άγχος, με την ανάγκη όμως για τόνωση και αποσυμφόρηση τους να είναι εμφανής. Τέλος, καθίσταται φανερό ότι τα ερευνητικά ευρήματα συμφωνούν και επιβεβαιώνουν πολλά από τα συμπεράσματα της σχετικής προϋπάρχουσας βιβλιογραφίας.