Η χρήση των συμπεριφορικών οικονομικών στην αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19: ένα διαδικτυακό πείραμα για την προαγωγή της συμμόρφωσης με τα ατομικά μέτρα πρόληψης κατά της μετάδοσης του ιού SARS-CoV-2

Abstract

Τα συμπεριφορικά οικονομικά και οι εφαρμογές τους στη δημόσια υγεία συγκεντρώνουν μεγάλο ερευνητικό ενδιαφέρον τις τελευταίες δεκαετίες καθώς προσφέρουν χρήσιμα εργαλεία για τον επηρεασμό της συμπεριφοράς που σχετίζεται με την υγεία. Η πλαισίωση των ενημερωτικών μηνυμάτων συνιστά ένα από τα διαθέσιμα εργαλεία στη φαρέτρα των συμπεριφορικών οικονομικών που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για την αναχαίτιση της εξελισσόμενης πανδημίας COVID-19. Σκοπός: Βασικός σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση της επίδρασης που ασκεί η ατομικιστική και αλτρουιστική πλαισίωση των ενημερωτικών μηνυμάτων για το νέο κορωνοϊό επάνω στις προθέσεις των φοιτητών/τριών για συμμόρφωση με τα ατομικά μέτρα πρόληψης της COVID-19, και η σύγκριση της σχετικής αποτελεσματικότητας τους. Υλικά-Μέθοδος: Το ερευνητικό σχέδιο έχει τη μορφή διαδικτυακού πειράματος στο οποίο έλαβαν μέρος 381 φοιτητές/τριες του Πανεπιστημίου Μακεδονίας στη Θεσσαλονίκη. Το δείγμα χωρίστηκε τυχαία σε δύο ομάδες παρέμβασης οι οποίες κλήθηκαν να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με την υιοθέτηση επτά προληπτικών συμπεριφορών κατά της COVID-19, και αφού εκτέθηκαν σε ένα ατομικιστικό ή αλτρουιστικό μήνυμα ευαισθητοποίησης, έπρεπε να σημειώσουν την πρόθεση για συμμόρφωση με τις ίδιες πρακτικές στο προσεχές διάστημα. Αποτελέσματα: Το ατομικιστικό μήνυμα οδήγησε σε στατιστικά σημαντική μείωση της πρόθεσης για συμμόρφωση σε σχέση με τη συμμόρφωση της προηγούμενης εβδομάδας (p=0,001), ενώ το αλτρουιστικό μήνυμα, αν και οδήγησε και αυτό σε μειωμένη πρόθεση για συμμόρφωση σε σχέση με τη συμμόρφωση της προηγούμενης εβδομάδας, εν τούτοις η διαφορά δεν ήταν στατιστικά σημαντική (p=0,612). Επίσης, βρέθηκε ότι η συμμόρφωση και η αντίληψη κινδύνου από την COVID-19 επηρεάζονται από το φύλο και την ευπάθεια απέναντι στο νέο κορωνοϊό, αλλά όχι από το ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό COVID-19. Συμπεράσματα: Η αλτρουιστική πλαισίωση, παρότι υπερτερεί της ατομικιστικής, σε αυτή τη φάση της πανδημίας φαίνεται ότι δεν μπορεί να αυξήσει περαιτέρω την πρόθεση για συμμόρφωση των φοιτητών με τα ατομικά μέτρα πρόληψης.