Η νέα πολιτική πραγματικότητα στα Δυτικά Βαλκάνια. Ο ρόλος του διεθνούς παράγοντα

Abstract

Ο ρόλος του διεθνούς παράγοντα, διαμέσου της ιστορίας της ανθρωπότητας, έως σήμερα, έχει διαδραματίσει ίσως το σπουδαιότερο ρόλο στη δημιουργία συμπεριφορών και πολιτικών, με άμεση επίδραση στο εσωτερικό και εξωτερικό περιβάλλον κάθε ορθολογικού δρώντος, είτε για λόγους προάσπισης της ακεραιότητας μίας χώρας ή μίας εθνότητας από αλλότριες επιβουλές, είτε για την ειρήνευση, την ευημερία και την πρόοδο των μελών της, στο πλαίσιο ενός διευρυμένου «κοινωνικού συμβολαίου». Τα πλέον πρόσφατα διδάγματα (lessons learned), βασισμένα στους πολέμους του τελευταίου αιώνα, καθιστούν αναγκαία τη σύναψη συμμαχιών με ισχυρούς δρώντες για την επιβίωση της χώρας ή της εθνότητας. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω και μέσω της επαγωγικής μεθόδου, στην παρούσα μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία, επιχειρείται να παρουσιαστεί συνεκτικά η πολιτική κατάσταση στις χώρες που συγκροτούν την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων, δηλαδή της γειτονιάς της Ελλάδας, και να διερευνηθεί ο ρόλος του διεθνούς παράγοντα και πιο συγκεκριμένα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής (ΗΠΑ) / ΝΑΤΟ, της Ρωσίας, της Τουρκίας και της Κίνας. Η ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στις ευρωατλαντικές και ευρωπαϊκές δομές έχει ήδη εδραιωθεί πολύ, με στενούς δεσμούς και αλληλεξαρτήσεις. Πλέον, όμως, η Ρωσία, η Κίνα και η Τουρκία αυξάνουν την πολιτική, οικονομική και πολιτιστική τους επιρροή στην περιοχή, προσπαθώντας να καλύψουν ένα κενό που έχουν αφήσει οι ΗΠΑ, λόγω της συνεχιζόμενης μετατόπισης της γεωστρατηγικής τους εστίασης, και το οποίο η ΕΕ μέχρι στιγμής δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει επαρκώς. Το αποτέλεσμα των ανωτέρω είναι η Δύση -κυρίως η ΕΕ και οι ΗΠΑ/ΝΑΤΟ- να μην είναι πλέον αδιαμφισβήτητες κυρίαρχες δυνάμεις στα Δυτικά Βαλκάνια.