Ιδιωτικότητα και προστασία προσωπικών δεόμενων στην εποχή των Big Data Analytics

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία αποσκοπεί αφενός στη διερεύνηση του φαινομένου της ανάλυσης μαζικών δεδομένων (Big Data Analytics), καθώς και των δυνατοτήτων και των κινδύνων που συνεπάγεται η χρήση τους και αφετέρου στην ανάλυση της νομικής αντιμετώπισης του φαινομένου αυτού, κυρίως μέσω του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία των Δεδομένων (Κανονισμού 2016/679). Ειδικότερα, τα Big Data Analytics, τα οποία χρησιμοποιούνται σήμερα ευρέως τόσο στον ιδιωτικό, όσο και στον δημόσιο τομέα, αναφέρονται στη δυνατότητα επεξεργασίας και ανάλυσης τεράστιων ποσοτήτων δομημένων και αδόμητων δεδομένων, τα οποία παράγονται και ανανεώνονται διαρκώς από ένα πλήθος διαφορετικών πηγών, κυρίως χάρη στις δυνατότητες που προσφέρουν τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης και δη τα συστήματα μηχανικής μάθησης. Τα κέρδη από τη χρήση των Big Data Analytics είναι πολλά, εντούτοις δεν εκλείπουν και οι κίνδυνοι για τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες των ανθρώπων. Στο πλαίσιο αυτό, ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία των Δεδομένων αποτελεί σήμερα το σημαντικότερο νομοθετικό εργαλείο για την αντιμετώπιση των ανωτέρω κινδύνων, έτσι ώστε να καταστεί δυνατή η αξιοποίηση των Big Data Analytics στον μέγιστο δυνατό βαθμό, με σεβασμό στις ευρωπαϊκές αξίες, στα ανθρωπινά δικαιώματα και στις ελευθέριες. Ωστόσο, παρά το διευρυμένο πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού και το καινοτόμο ρυθμιστικό πλαίσιο που εισάγει, φαίνεται, ότι υπάρχουν αρκετά ζητήματα κατά την εφαρμογή των διατάξεών του στην πράξη, με αποτέλεσμα να επιβαρύνονται σε μεγάλο βαθμό οι υπεύθυνοι επεξεργασίας που καλούνται να συμμορφωθούν με αυτές, καθώς και να μην επιτυγχάνεται εν τέλει η αποτελεσματική προστασία των δικαιωμάτων των υποκειμένων. Ο εντοπισμός των πρακτικών αυτών ζητημάτων αποτελεί το πρώτο βήμα για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή του Κανονισμού και τη δημιουργία ενός κλίματος εμπιστοσύνης στις σύγχρονες ψηφιακές οικονομίες και κοινωνίες.