Προσδιοριστικοί παράγοντες επιχειρηματικής επίδοσης: εμπειρική διερεύνηση των εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αξίων Αθηνών εταιριών

Abstract

This paper aims to identify the factors and the way they affect firm performance. Firm performance is a wide and multidimensional concept. The study focuses on its financial dimension, namely the profitability. Return on Assets (ROA) as the ratio of earnings before tax to total assets is used to measure profitability. Determinants of firm profitability are considered firm size, leverage, liquidity, investment and sales growth. For the purpose of the empirical research, a sample of 665 panel observations is used, which consists of 133 listed on the Athens Stock Exchange firms for a five-year period, 2014-2018. The data are secondary and have been extracted from the officially published financial statements of the firms. The econometric techniques applied are: (a) the ordinary least squares method (OLS), (b) the Kao Residual Cointegration Test, and (c) the more robust Quantile Regression Technique. The results show that three of the five variables – Size (+), Leverage (-), and Investment (+) - are statistically significant, both with the OLS and the Quantile Regression technique. When the sample is grouped into sectors (Consumer: 32 companies, Heavy Industry: 20 companies, Industrial: 38 companies, Service: 31 companies, Tech: 12 companies), the results partially differ. In all five sectors, Size (+) and Leverage (-) remain statistically significant, while Investment (+) appears to affect profitability in only three of the five sectors - Consumer, Industrial and Service. Sales growth does not affect profitability. As far as Liquidity is concerned, the results are ambiguous (+ / -). The Cointegration Test confirms the existence of a long-term relationship between the variables. The findings of the research are consistent with those of other empirical studies and the economic theory.

Η αξιολόγηση της επιχειρηματικής επίδοσης, ο εντοπισμός των πηγών της διακύμανσή της και οι τρόποι βελτίωσής είναι απαραίτητα για την βιωσιμότητα τόσο της ίδιας της επιχείρησης όσο και της οικονομίας συνολικά. Η εργασία επιδιώκει να προσδιορίσει τους παράγοντες και τον τρόπο που αυτοί επηρεάζουν την επιχειρηματική επίδοση. Καθώς η επίδοση αποτελείευρεία και πολυδιάστατη έννοια, για τις ανάγκες της εργασίας, χρησιμοποιείται ο λογιστικός δείκτης της Απόδοσης του Συνόλου του Ενεργητικού (ROA) ως μέτρο της κερδοφορίας, κατ’ επέκταση της χρηματοοικονομικής απόδοσης και εν γένει της επιχειρηματικής επίδοσης. Ως προσδιοριστικοί παράγοντες της κερδοφορίας εξετάζονται μικροοικονομικοί παράγοντες του εσωτερικού περιβάλλοντος της επιχείρησης και συγκεκριμένα το μέγεθος, η μόχλευση, η ρευστότητα, οι επενδύσεις και η μεγέθυνση των πωλήσεων. Για τις ανάγκες της εμπειρικής έρευνας χρησιμοποιείται δείγμα 665 panelπαρατηρήσεων, το οποίο συνθέτουν 133 εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών (ΧΑΑ) εταιρίες κατά τη διάρκεια της περιόδου 2014-2018. Τα δεδομένα είναι δευτερογενή και έχουν εξαχθεί από τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις των εταιριών που βρίσκονται επίσημα δημοσιευμένες στη βάση δεδομένων του ΧΑΑ. Οι οικονομετρικές τεχνικές που εφαρμόζονται είναι: (α) η Μέθοδος Ελαχίστων Τετραγώνων (OLS), (β) o Έλεγχος Συνολοκλήρωσης (KaoResidualCointegrationTest) και (γ) η Τεταρτημοριακή Παλινδρόμηση (QuantileRegression). Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι τρεις από τις πέντε ερμηνευτικές μεταβλητές- μέγεθος, μόχλευση και επενδύσεις- είναι στατιστικά σημαντικές, τόσο με τη μέθοδο OLS, όσο και με την QuantileRegression.Το μέγεθος και οι επενδύσεις επηρεάζουν θετικά και η μόχλευση αρνητικά την κερδοφορία, το οποίο συνάδει με την οικονομική θεωρία. Όταν το δείγμα ομαδοποιείται σε κλάδους (Consumer: 32 εταιρίες, HeavyIndustry: 20 εταιρίες, Industrial: 38 εταιρίες, Service: 31 εταιρίες, Tech: 12 εταιρίες), τα αποτελέσματα διαφοροποιούνται μερικώς. Και στους πέντε κλάδους το μέγεθος (+) και η μόχλευση (-)παραμένουν στατιστικά σημαντικοί παράγοντες, ενώ οι επενδύσεις (+) φαίνεται να επιδρούν στην κερδοφορία μόνο στους τρεις από τους πέντε κλάδους -Consumer, Industrial, Service. Η μεγέθυνση των πωλήσεων δεν φαίνεται να επηρεάζει την κερδοφορία, ούτε όταν το δείγμα εξετάζεται συνολικά, ούτε όταν χωρίζεται σε κλάδους. Όσον αφορά τη ρευστότητα, τα αποτελέσματα είναι διφορούμενα τόσο ως προς το εάν επιδρά ή όχι στην κερδοφορία όσο και ως προς το είδος της επίδρασης (+/ -). Οι έλεγχοι συνολοκλήρωσης που πραγματοποιούνται έρχονται να επιβεβαιώσουν την ύπαρξη μακροχρόνιας σχέσης μεταξύ των μεταβλητών. Τα αποτελέσματα της έρευνας είναι συνεπή με τα αποτελέσματα άλλων εμπειρικών ερευνών.