Διπλωματικές προσπάθειες αποκατάστασης της ειρήνης στη Λιβύη (2012-σήμερα)

Abstract

Η δυναμική στη Λιβύη παραμένει ρευστή, με τις προκλήσεις για την πολύπαθη βορειοαφρικανική χώρα να παραμένουν ανοικτές σε διεθνές και περιφερειακό επίπεδο. Αναμφισβήτητα, η πολιτική κρίση που έχει ξεσπάσει ήδη από το Φεβρουάριο του 2011, όχι μόνο έχει βυθίσει τη χώρα της Βορείου Αφρικής σε πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό τέλμα, αλλά παράλληλα έχει καταδείξει με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο τις άμεσες και έμμεσες συνέπειες της, τόσο σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο όσο και σε διεθνές. Παράλληλα, η λιβυκή κρίση κατέδειξε για άλλη μια φορά την περιπλοκότητα και συνάμα τη σπουδαιότητα του περιφερειακού υποσυστήματος της Βορείου Αφρικής, το οποίο έχει αναδειχθεί στη διεθνή πολιτική σκηνή της νεότερης και σύγχρονης παγκόσμιας ιστορίας, ως ένα από τα πλέον νευραλγικά και συγκρουσιακά, λόγω της κομβικής σημασίας της γεωπολιτικής και γεωστρατηγικής του θέσης. Έτσι, τα τεράστια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου της Λιβύης, σε συνδυασμό με την άμεση εγγύτητα της χώρας προς τη νότια, μεσογειακή ακτή της Ευρώπης, αναδεικνύουν τη σημασία των πολιτικών εξελίξεων στη χώρα και κατ’ επέκταση των συνεπειών τους στο εσωτερικό της, αλλά και στο διεθνές περιβάλλον. Επομένως, το έντονο ενδιαφέρον των ευρωπαϊκών κρατών για τα εσωτερικά, λιβυκά δρώμενα, καθώς και η ανάμειξή τους σε πολλές των περιπτώσεων σε αυτά, δεν μπορεί παρά να χαρακτηριστεί ως μία λογική εξέλιξη, αφού πληθώρα ευρωπαϊκών ζητημάτων, όπως η ενεργειακή ασφάλεια, η παράτυπη μετανάστευση και η πάταξη της διεθνούς, ισλαμικής τρομοκρατίας, επηρεάζονται σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό από τις πολιτικές εξελίξεις στη Λιβύη. Επιπλέον, η λιβυκή κρίση μπορεί να αποτελέσει και μια σοβαρή περιπτωσιολογία για το πώς πρέπει η Ελλάδα, δέκα και πλέον περίπου χρόνια μετά τα γεγονότα της Αραβικής Άνοιξης να προσεγγίζει τα κράτη της περιοχής. Χτίζοντας τις σχέσεις της με τη Λιβύη, η Ελλάδα μπορεί να θέσει τα θεμέλια για έναν κεντρικό ρόλο ως προς την εμπέδωση της σταθερότητας και την προώθηση της ειρηνευτικής διαδικασίας και της μετασυγκρουσιακής συνεργασίας στην περιοχή, τόσο ως κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης με εξέχουσα θέση στην Ανατολική Μεσόγειο, όσο και ως ένας ειλικρινής προδραστικός διαμεσολαβητής.