Επιχειρηματικό περιβάλλον και άμεσες ξένες επενδύσεις στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας

Abstract

Η παρούσα εργασία διερευνά το οικονομικό περιβάλλον στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, που οριοθετείται από τις εξής δέκα χώρες: Αζερμπαϊτζάν, Αρμενία, Βουλγαρία, Γεωργία, Ελλάδα, Μολδαβία, Ουκρανία, Ρουμανία, Ρωσία και Τουρκία. Ειδικότερα, η έρευνα εστιάζει στο πως το επιχειρηματικό περιβάλλον βοήθησε ή όχι την προσέλκυση Άμεσων Ξένων Επενδύσεων (ΑΞΕ). Για τους σκοπούς της σύγκρισης, το επιχειρηματικό περιβάλλον αξιολογήθηκε μέσω του δείκτη Ease of Doing Business (EDB), στη βάση του σκορ και της κατάταξης. Για την εξεταζόμενη περίοδο των δέκα ετών, από το 2010 έως το 2020, συγκρίθηκαν οι χρονοσειρές για τις εισροές ΑΞΕ, που αντλήθηκαν από τις ετήσιες εκθέσεις “World Investment Report” του οργανισμού United Nations Conference On Trade And Development (UNCTAD), καθώς και δεδομένα για τον δείκτη EDB από τις ετήσιες εκθέσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας. Η διερεύνηση εστιάζει στο κατά πόσον το επιχειρηματικό περιβάλλον επηρεάζει την προσέλκυση ΑΞΕ, αλλά και το αντίστροφο: δηλαδή, κατά πόσον και σε τι βαθμό οι ΑΞΕ έχουν επιδράσει στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, χρησιμοποιώντας μια ανάλυση παλινδρόμησης των μεταβλητών αυτών. Από τα αποτελέσματα της ανάλυσης εξήχθησαν ενδιαφέροντα συμπεράσματα με κυριότερα: α) Περισσότερες ΑΞΕ προσελκύει η Ρωσία και η Τουρκία, ενώ λιγότερες η Αρμενία και η Μολδαβία, β) Αναφορικά με το επιχειρηματικό περιβάλλον, υψηλότερη στην κατάταξη είναι η Γεωργία, ενώ στις χαμηλότερες θέσεις βρίσκονται η Ουκρανία, η Ελλάδα, η Ρωσία και η Τουρκία. Επίσης, διαπιστώθηκε μία αύξηση του σκορ του δείκτη EDB για τις χώρες της Μαύρης Θάλασσας από το 2015 και εφεξής, γ) Υπάρχει στατιστικά σημαντική αρνητική σχέση μεταξύ των ΑΞΕ και του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, δ) Οι εισροές ΑΞΕ είναι μικρού βαθμού προβλεπτικός παράγοντας του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και το αντίστροφο. Συμπερασματικά, οι χώρες της Μαύρης Θάλασσας θα πρέπει να εστιάσουν: στην περιφερειακή συνεργασία, στην εφαρμογή στρατηγικής nation branding, στην αντιμετώπιση των συγκρούσεων και άλλων εκκρεμών ζητημάτων της περιοχής, αλλά και σε οικονομικά ζητήματα που ανταποκρίνονται σε κοινές προκλήσεις και πραγματικές ανάγκες φυσικών και νομικών προσώπων, με απώτερο στόχο την επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης.