Ανταγωνισμός ισχύος και η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος στο διάστημα

Abstract

Ο άνθρωπος από τα πρώτα βήματά του πάνω στη Γη, προσπάθησε να καταγράψει τα ουράνια σώματα, να τους δώσει ονομασίες και να διαπιστώσει την αλληλεπίδρασή τους στην ουράνια σφαίρα. Η επιστημονική μελέτη των ουράνιων σωμάτων ξεκίνησε από τους λαούς της Ανατολής, συνεχίστηκε από τους αρχαίους Έλληνες και επανεκκίνησε στην Αναγέννηση με πρωτοπόρους τον Nικόλαο Κοπέρνικο (1473 – 1543) και τον Γαλιλαίο Γαλιλέι (1564 – 1642). Στη συνέχεια και παρά την αλματώδη εξέλιξη των επιστημών, το ταξίδι του ανθρώπου στο διάστημα άργησε πολύ να υλοποιηθεί. Μόνο μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ωρίμασαν οι συνθήκες για να συμβεί αυτό. Το 1957 υπήρξε η αφετηρία της εν λόγω προσπάθειας με την εκτόξευση του Σπούτνικ 1 από την Σοβιετική Ένωση, του πρώτου δορυφόρου που τέθηκε σε τροχιά γύρω από τη Γη και κορυφώθηκε το 1969 με την αποστολή αστροναυτών από τις ΗΠΑ στη Σελήνη. Η ευρωπαϊκή απάντηση στον ανταγωνισμό του διαστήματος ήρθε ουσιαστικά το 1975 με τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ΕΟΔ). Μάλιστα η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) αρχικά ως Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα κράτησε αποστάσεις από τον διαστημικό χώρο, στάση που άλλαξε τα τελευταία χρόνια καθόσον υιοθέτησε νέα διαστημική πολιτική και στρατηγική και επιδιώκει πλέον στενή συνεργασία με τον ΕΟΔ. Λαμβάνοντας υπόψη το ανωτέρω πλαίσιο, σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη του ανταγωνισμού ισχύος και της στρατηγικής της ΕΕ και του ΕΟΔ στο διάστημα. Ειδικότερα, η μελέτη αυτή περιλαμβάνει την ανάλυση των θεμελιωδών εννοιών της στρατηγικής και της ισχύος στις Διεθνείς Σχέσεις, την ανάλυση της τρέχουσας και μελλοντικής κατανομής ισχύος στο διεθνές σύστημα, την προσέγγιση του διαστήματος υπό το πρίσμα των Διεθνών Σχέσεων, την παρουσίαση του ανταγωνισμού ισχύος στο διάστημα όπως έχει διαμορφωθεί από τη δεκαετία του 1950 μέχρι σήμερα καθώς και τις διαμορφούμενες μελλοντικές τάσεις, την παρουσίαση των οργάνων της ΕΕ και τη στρατηγική της για το διάστημα, την αντίστοιχη παρουσίαση για τον EΟΔ, την ανάλυση της συνεργασίας των δύο φορέων, ήτοι της ΕΕ και του ΕΟΔ και τέλος την παρουσίαση των συμπερασμάτων της παρούσας μελέτης.