Μουσικοθεραπεία για ογκολογικούς ασθενείς : δραστηριότητες και τεχνικές εφαρμογής της

Abstract

Η μουσικοθεραπεία είναι μία επιστήμη που βρίσκει εφαρμογή σε ολοένα και περισσότερους τομείς, χάρις τα ευεργετικά αποτελέσματα που μπορεί να προσφέρει και το θετικό αντίκτυπο που δημιουργεί. Μπορεί να εφαρμοστεί σε πολλές και διαφορετικές ομάδες ανθρώπων και για διαφορετικό σκοπό. Οι γενικοί στόχοι της μουσικοθεραπείας είναι κατά βάση κοινοί, ανεξαρτήτως του πεδίου, του παραλήπτη και του λόγου εφαρμογής της. Βασικότερος στόχος της είναι η βελτίωση της καθημερινότητας, της ποιότητας ζωής και του βιοτικού επιπέδου του θεραπευόμενου. Οι ειδικοί στόχοι της ποικίλουν και μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με την ομάδα ανθρώπων στην οποία ανήκει ο συμμετέχων, τις ιδιαίτερες ανάγκες του και το λόγο εφαρμογής της σε αυτόν. Είναι μία δημιουργική διαδικασία, που δεν θα μπορούσε να στηρίζεται ολοκληρωτικά σε προσχεδιασμένα πλάνα, εξαιτίας της μεταβλητότητας των παραγόντων που την καθορίζουν. Αντιθέτως, στηρίζεται στην συνεχή εξέλιξη, στον αυτοσχεδιασμό και στην προσαρμογή σε κάθε μεμονωμένη περίπτωση. Ο μουσικοθεραπευτής λοιπόν, αναπτύσσει τη συνεδρία βασιζόμενος στα προσωπικά στοιχεία του καθενός και πάντα με σεβασμό και κατανόηση στη διαφορετικότητα και στις ανάγκες των παραληπτών. Η συνεισφορά της μουσικοθεραπείας στην κάλυψη των διαφόρων αναγκών των ογκολογικών ασθενών, επιτυγχάνεται μέσω της φυσικής, νοητικής, ψυχολογικής και συναισθηματικής επιρροής που τους ασκεί η μουσική. Υπάρχουν διάφορες τεχνικές και δραστηριότητες, που έχουν ως στόχο την εκπλήρωση των μουσικοθεραπευτικών στόχων και μπορούν να εφαρμοστούν κατά τη διάρκεια της ατομικής και της ομαδικής μουσικοθεραπείας. Κάθε μία από αυτές, χρησιμοποιεί τα μουσικά στοιχεία ως κινητήρια δύναμη, η οποία μπορεί να συμβάλει στην ίαση του ασθενή. Οι δραστηριότητες συνδυάζονται κατάλληλα και συγκροτούν το μουσικοθεραπευτικό πλάνο της συνεδρίας, ορίζοντας μία τυπική ακολουθία των διαδικασιών που θα αναπτυχθούν και θέτοντας κάποια τυπικά χρονικά όρια. Το πλάνο αυτό λοιπόν, λειτουργεί περισσότερο ως βοηθητικός οδηγός και όχι ως μια λίστα με απαράβατους κανόνες. Για την κατηγορία των ογκολογικών ασθενών σε τελικά στάδια, ακολουθείται ειδικό πρόγραμμα μουσικοθεραπείας, που στηρίζεται περισσότερο στην «παθητική» συμμετοχή του ασθενή, λόγω των σωματικών περιορισμών που θέτει η προχωρημένη ασθένειά του. Οι συνοδοί του όμως, μπορούν να συμμετέχουν ενεργά εκφράζοντας σκέψεις και τελευταίες επιθυμίες, και δημιουργώντας ένα είδος μοναδικής συναισθηματικής σύνδεσης με το αγαπημένο τους πρόσωπο. Η εσωτερική αυτή επικοινωνία θα τους βοηθήσει να αποδεσμεύσουν το συναισθηματικό τους φορτίο, να εκφράσουν την αγάπη και την συμπαράστασή τους, και να το αποχαιρετήσουν.