Στην υπηρεσία της διεθνούς ειρήνης : κυανοκράνοι και πολυεθνικές αποστολές του κεφ. 7 του χάρτη του ΟΗΕ

Abstract

Οι ραγδαίες αλλαγές που έχουν συντελεστεί τις τελευταίες δεκαετίες σε διεθνές επίπεδο, σε συνδυασμό με τις απότομες εθνολογικές ανακατατάξεις οδήγησαν σε διαμόρφωση ενός κλίματος αστάθειας. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τα σύγχρονα αναπτυγμένα κράτη να επαναπροσδιορίσουν την στρατηγική τους, προκειμένου να συνεχιστούν ανεμπόδιστα οι οικονομικές δραστηριότητες αλλά και εν γένει οι δραστηριότητες ανάπτυξης και βελτίωσης. Παράλληλα, επιτακτική κρίθηκε η ανάγκη οι αναπτυσσόμενες χώρες αλλά και οι πιο υποβαθμισμένες περιοχές στον πλανήτη να λάβουν τις διευκολύνσεις, οι οποίες θα τους παρείχαν τη δυνατότητα να αυξήσουν το βιοτικό τους επίπεδο. Αναγκαία και απαραίτητη συνθήκη για όλα αυτά αποτελεί η διασφάλιση της ειρήνης. Με τη λήξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου το 1945, δημιουργήθηκε ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), σκοπός του οποίου είναι η αποτροπή πολέμων και η διασφάλιση της ειρήνης μέσω ειρηνευτικών αποστολών και επιχειρήσεων. Οι επιχειρήσεις υποστήριξης της ειρήνης συνιστούν ως επιχειρήσεις αντίδρασης σε μια κρίση και καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα στρατιωτικών δραστηριοτήτων σε περιόδους εύθραυστης ισορροπίας ειρήνης, σύγκρουσης και μετά τη σύγκρουση. Είναι σχεδιασμένες για να επιβάλλουν τη συμμόρφωση προς την εντολή της επιχείρησης και να δημιουργήσουν ένα ασφαλές περιβάλλον στο οποίο οι μη-κυβερνητικές οργανώσεις θα μπορούν να οικοδομήσουν την απαραίτητη δομή η οποία θα εξασφαλίσει τη λειτουργία μίας αυτοσυντηρούμενης ειρήνης. Οι όροι συναίνεση και αμεροληψία αποτελούν τους κρίσιμους παράγοντες του Δόγματος Υποστήριξης Ειρήνης. Λαμβάνοντας υπόψη πως η ασφάλεια και η ειρήνη αποτελούν τα βασικότερα αγαθά και παράλληλα τους πρωταρχικούς στόχους για όλα τα κράτη, σκοπός της διπλωματικής εργασίας είναι να αναδειχθεί ο καθοριστικός ρόλος των ειρηνευτικών αποστολών συνεκτιμώντας το κεφάλαιο 7 του καταστατικού χάρτη. Επιδίωξη αποτελεί να διαφανεί ο καθοριστικός ρόλος που διαδραμάτισαν αλλά και συνεχίζουν να διαδραματίζουν στη σημερινή εποχή οι επιχειρήσεις υποστήριξης της ειρήνης και υπό αυτό το πρίσμα θα αναδειχθεί μεταξύ άλλων πως η συμμετοχή της Ελλάδας σε αυτές είναι υψίστης σημασίας 7 Τα βασικά σημεία που θα αναληφθούν στο πλαίσιο της παρούσας διπλωματικής εργασίας περιλαμβάνει σε ένα πρώτο επίπεδο τη σκιαγράφηση των διεθνών σχέσεων, στοιχείο το οποίο βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με το ζήτημα της ειρηνικής συνύπαρξης των κρατών εντός του πλαισίου της της διεθνούς δικαιοταξίας. Ιδιαίτερη αναφορά θα γίνει στον οργανισμό Ηνωμένων Εθνών προκειμένου να διαφανεί η ιστορική του πορεία και διαδρομή, ο στόχος και οι επιδιώξεις του όπως επίσης ο καταστατικός χάρτης, αναπόσπαστο κομμάτι του οποίου αποτελεί το κεφάλαιο 7 σχετικά με τη διασφάλιση της ειρήνης. Ένας άλλος βασικός άξονας στον οποίο θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή και βαρύτητα είναι οι ειρηνευτικές αποστολές και επιχειρήσεις. Σε αυτή την κατεύθυνση θα γίνει συσχέτιση μεταξύ των ειρηνευτικών επιχειρήσεων και του κεφαλαίου 7 του καταστατικού χάρτη, θα προσδιοριστεί το περιεχόμενο αλλά και ο στόχος των ειρηνευτικών αποστολών, θα διακριθούν τα διαφορετικά είδη ειρηνευτικών επιχειρήσεων και η εξέλιξη αυτών μέσα στο χρόνο εστιάζοντας στις πολυλειτουργικές επιχειρήσεις υποστήριξης της ειρήνης που συντελούνται στη σημερινή εποχή. Εν συνέχεια, αναφορά θα γίνει στους διεθνείς οργανισμούς οι οποίοι σε συνεργασία με τον ΟΗΕ συνεργάζονται για την ειρήνη και την ασφάλεια στον πλανήτη ενώ τέλος θα καταδειχθεί ο ρόλος και η συμμετοχή της Ελλάδας στις ειρηνευτικές αποστολές.