Βιώσιμη ;ανάπτυξη των φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών : η μελέτη περίπτωσης του φορέα διαχείρισης εθνικού δρυμού Ολύμπου

Abstract

Η Βιώσιμη Ανάπτυξη αποτελεί μια έννοια κλειδί στον 21ο αιώνα και μια μεγάλη πρόκληση για την ανθρωπότητα. Για αυτό και τα τελευταία χρόνια κυβερνήσεις, οργανισμοί, επιχειρήσεις και η κοινωνία των πολιτών αποτελεί σημαντική προτεραιότητα. Η διεθνής οικονομική κρίση, που έχει επηρεάσει και την ελληνική πραγματικότητα, δίδαξε ότι δε μπορεί να υπάρξει μακροχρόνια βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς την εφαρμογή της κατάλληλης στρατηγικής και του επιχειρηματικού σχεδίου κάθε φορέα. Στην παρούσα διπλωματική εργασία αρχικά γίνεται βιβλιογραφική ανασκόπηση για τη βιώσιμη ανάπτυξη, την πολιτική της προστασίας του περιβάλλοντος και τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, που αποτελούν ΝΠΙΔ εποπτευόμενα από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και είναι το βασικό εργαλείο διαχείρισης του περιβάλλοντος της χώρας. Το περιβάλλον δε θεωρείται τροχοπέδη της ανάπτυξης, αλλά τροφοδότης της ανάπτυξης Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αύξηση σε φυσικές περιοχές και περιοχές φυσικού κάλους, όπως ο Όλυμπος. Η μελέτη περίπτωσης της παρούσας έρευνας είναι ο Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου. Ως διαχειριστής της Προστατευόμενης Περιοχής θα πρέπει να εντοπίσει και να εφαρμόσει τις κατάλληλες δράσεις με σκοπό την βελτίωση της διαχείρισης και προστασίας της περιοχής και την καλύτερη εξυπηρέτηση των επισκεπτών με απώτερο στόχο την βιώσιμη ανάπτυξη και κυρίως την οικονομική βιωσιμότητά του. Έτσι με την αποστολή δύο ερωτηματολογίων, ένα προς τους Φoρείς Διαχείρισης Προστατευομενων Περιοχών και ένα προς τους επισκέπτες του Εθνικού Δρυμού Ολύμπου, καταγράψαμε τις απόψεις από την πλευρά των φορέων όσον αφορά αν οι ΦΔΠΠ μπορούν να αποτελέσουν οικονομικά αυτόνομους οργανισμούς και με ποιες ενέργειες, καθώς και τις απόψεις των επισκεπτών για τον Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου και την προθυμία πληρωμής για υπηρεσίες και προϊόντα που μπορεί να προσφέρει. Τα αποτελέσματα της έρευνας οδήγησαν στην κατάρτιση του επιχειρηματικού σχεδίου και την μελέτη οικονομικής βιωσιμότητας για την πενταετία 2019-2023. Το συμπέρασμα είναι ότι ο Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου για να επιτύχει βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη θα πρέπει να έχει μια σταθερή επιχορήγηση για το κόστος μισθοδοσίας του υπάρχοντος προσωπικού και για τα λειτουργικά έξοδα. Με τις στρατηγικές που προτάθηκαν στο επιχειρηματικό σχέδιο ο ΦΔΕΔΟ θα μπορεί να αυξάνει την επιχορήγηση από ίδιους πόρους και να μειώνει την κρατική επιχορήγηση για τα λειτουργικά έξοδα στο τέλος της πενταετίας. Θεωρούμε ότι η οικονομική αυτοτέλεια είναι ένα δύσκολο εγχείρημα, αλλά η βιώσιμη ανάπτυξη με την ισορροπία των τριών πυλώνων περιβάλλον, οικονομία και κοινωνία μπορεί να επιτευχθεί δεδομένου και των οικονομικών και κοινωνικών ωφελειών που απορρέουν από την προστατευόμενη περιοχή του Εθνικού Δρυμού Ολύμπου