Η συμβολή του ΥΠΕΘΑ και των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης.

Abstract

Οι Ένοπλες Δυνάμεις του ελληνικού έθνους, ανέκαθεν υπήρξαν ο βασικός και αταλάντευτος πυλώνας διατήρησης της τάξης και της ασφάλειας για τους απανταχού Έλληνες και όχι μόνο. Η δράση τους ανά τους χρόνους και τις περιόδους ήταν τέτοια και τόση που δεν δύναται να υπάρχει ουδεμία αμφιβολία όχι μόνον για το αξιόμαχό τους, αλλά και για την ειρηνοποιές και φιλάνθρωπες ενέργειές τους. Άξιοι συνεχιστές του άτακτου ελληνικού στρατού κατά την προ- επαναστατική και επαναστατική περίοδο, οι δυνάμεις του στρατού και αργότερα το σχετικό Υπουργείο (ΥΠ.ΕΘ.Α.), συμβάλλουν καθημερινά στον κοινωνικό βίο με πλείστους όσους τρόπους. Από τις επιχειρήσεις αποκομιδών ασθενών μέχρι και στην δημιουργία έργων κοινωνικής ωφέλειας (λ.χ. άνοιγμα και κατασκευή δρόμων) και την κατάσβεση πυρκαγιών, τη συνδρομή στις καταστροφικές συνέπειες θεομηνιών, τον αποχιονισμό δρόμων κ.α. Θα χρειάζονταν τόμοι ολόκληροι για να απαριθμήσει κανείς την προσφορά του ελληνικού στρατού και των Ενόπλων Δυνάμεων σε κάθε τομέα κοινωνικής προσφοράς. Πρόσφατα, σε ένα από τα μεγαλύτερα κύματα προσφυγικών ροών στην Ελλάδα, και κατ’ επέκταση την Ευρωπαϊκή ενδοχώρα που ξεκίνησε από το 2012 και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, οι Ένοπλες Δυνάμεις αποτελούν σοβαρό σύμμαχο και υποστηρικτικό παράγοντα της αντιμετώπισης των τεράστιων κοινωνικών και οικονομικών συνεπειών ενός φαινομένου που οπωσδήποτε έχει προκαλέσει σοβαρούς κλυδωνισμούς στην καθημερινότητα της ελληνικής κοινωνίας. [7] Στόχος της παρούσης εργασίας είναι ακριβώς αυτός: να παρουσιάσει το πρόβλημα της αντιμετώπισης των συνεπειών της προσφυγικής κρίσης, μέσα από το πρίσμα της θεώρησης των πραγμάτων από τη συνεισφορά των Ενόπλων Δυνάμεων και του ΥΠ.ΕΘ.Α. σε αυτό το οξύτατο πρόβλημα. Ποιο είναι το πλαίσιο δράσης; Πως συντελείται η όλη διαδικασία παρέμβασης και βοήθειας; Με ποιον ή ποιους συνεργάζονται οι Ένοπλες Δυνάμεις για την υλοποίηση της ανθρωπιστικής βοήθειας; Όλα αυτά είναι ερωτήματα που ελπίζει η ανά χείρας εργασία να απαντήσει, σε ένα πλαίσιο χρηστικής και ουσιαστικής ενημέρωσης. Προς την όσο το δυνατόν καλύτερη και πληρέστερη παρουσίαση και πραγμάτευση του ζητήματος, η εργασία είναι δομημένη σε μέρη, κεφάλαια και υποκεφάλαια. Στο πρώτο μέρος, γίνεται αναφορά στην ανθρωπιστική κρίση καθαυτό καθώς και στο προσφυγικό ζήτημα· θίγεται ο ορισμός του δίπολου: μετανάστης – πρόσφυγας και γίνεται μνεία στο νομικό πλαίσιο που διέπει τους σχετικούς όρους. Επίσης γίνεται μια σύντομη αναδρομή στο προσφυγικό ζήτημα από την όψη της ευρωπαϊκής ένωσης και των σχετικών κρατών. Στο δεύτερο μέρος, λαμβάνει χώρα μιαν ιστορική αναδρομή του προβλήματος μέχρι σήμερα, πως αντιμετωπίστηκε το πρόβλημα στον ελλαδικό χώρο, ως μιας υποτυπώδους χαρτογράφησης της μέχρι τώρα προσφοράς, καθώς και αναφορά στις δομές φιλοξενίας. Στο τρίτο μέρος, το ενδιαφέρον εστιάζεται στο ρόλο και την προσφορά των Ενόπλων Δυνάμεων στο ζήτημα. Σε ποιο πλαίσιο και με ποια αρμοδιότητα συντελείται η βοήθεια που προσφέρουν, πως αναμιγνύεται και αναμίχθηκε ο Ελληνικός Στρατός στην διαχείριση του προβλήματος, ποια είναι η προσφορά του και πως αυτή πραγματοποιείται, και τέλος με ποιους φορείς και υπουργεία συνεργάζεται το ΥΠ.ΕΘ.Α για την καλύτερη δυνατή παροχή βοήθειας. Ακολουθούν τα συμπεράσματα που απορρέουν από αυτή την εργασία, καθώς και η σχετική βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε (ελληνόγλωσση και ξενόγλωσση). [8] Είναι σαφές πως το πρόβλημα της προσφυγικής κρίσης, εφόσον είναι τόσο πρόσφατο και διαρκώς κινούμενο, έχει έλλειψη εξειδικευμένης βιβλιογραφίας, καθώς δεν έχουν παγιωθεί οι συνθήκες εκείνες που θα επιτρέψουν την δημιουργία ενός πλαισίου ασφάλειας για την εξαγωγή γόνιμων και σταθερών συμπερασμάτων. Για την ώρα, τα δεδομένα στα οποία μπορεί να στηριχθεί κανείς είναι στατιστικά στοιχεία και απόψεις των προσώπων που βρίσκονται σε σημαίνουσες, καθώς και κάποιες πρώιμες φωνές επιστημονικής εμβέλειας. Για την εκπόνηση της ανά χείρας εργασίας, έγινε εκτενής αναζήτηση στο διαδίκτυο με λέξεις κλειδιά, όπως «Ένοπλες Δυνάμεις», «προσφυγικό», «ΥΠ.ΕΘ.Α.», «αντιμετώπιση ανθρωπιστικής κρίσης», «Μεταναστευτική πολιτική», «Δομές φιλοξενίας» κα.