Η κατάρρευση του κράτους στη Λιβύη και οι επιπτώσεις στην ελληνική ασφάλεια

Abstract

Ο χαρακτήρας της λιβυκής εξέγερσης πρέπει να αναζητηθεί περισσότερο σε πολιτικο - κοινωνικά αίτια παρά σε οικονομικά. Δεδομένου ότι το βιοτικό του επίπεδο ήταν το υψηλότερο στη Βόρεια Αφρική, ο λαός της Λιβύης δεν υπέφερε τόσο από προβλήματα επισιτισμού όσο από την έλλειψη δημοκρατικών διαδικασιών, τις οποίες του στερούσε το «ισόβιο» καθεστώς του Μουαμάρ Καντάφι. Η βίαιη καταστολή που άσκησε εναντίον των διαδηλωτών γρήγορα οδηγήθηκε σε ταξική πάλη με ένοπλη σύγκρουση ανάμεσα στις φυλές που υποστήριζαν το καθεστώς και αυτές που επεδίωκαν την ανατροπή του. Η στρατιωτική επέμβαση των δυτικών χωρών υπέρ των δεύτερων έφερε μεν το τέλος της ηγεμονίας του καθεστώτος Καντάφι, άνοιξε όμως τον ασκό του Αιόλου στις φυλετικές διαμάχες από τη μια και την άνοδο του πολιτικού Ισλάμ από την άλλη. Ο εμφύλιος πόλεμος που ακολούθησε έκανε ορατό τον κίνδυνο διάσπασης του κράτους, ενώ οι δύο εκλογικές αναμετρήσεις δεν στάθηκαν ικανές να εκτονώσουν την όξυνση, καθώς θεωρήθηκαν από τα ισλαμικά κόμματα ως «δυτικό κατασκεύασμα» και άρα «η πηγή των δεινών». Πέρα από την ισλαμική τρομοκρατία όμως, οι επιπτώσεις της λιβυκής κρίσης τροφοδοτούν σήμερα την ευρύτερη περιφερειακή αστάθεια, σε βαθμό τέτοιο που να επηρεάζουν την ασφάλεια των όμορων ευρωπαϊκών χωρών, της χώρας μας συμπεριλαμβανομένης.