Κοινωνικές, οικονομικές και επαγγελματικές διαστάσεις στην κατάσταση της υγείας και στη ζήτηση υπηρεσιών υγείας των μελών του εργατικού δυναμικού στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Abstract

Η παρούσα εργασία ασχολείται με το φαινόμενο των κοινωνικο-οικονομικών διαστάσεων στη ζήτηση κεφαλαίου υγείας και στη ζήτηση υπηρεσιών υγείας από τα άτομα. Ειδικότερα, η Διδακτορική Διατριβή επικεντρώνεται στο ρόλο του χαμηλού εισοδήματος και της ανεργίας στην υγεία των πολιτών σε διάφορες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υιοθετώντας εναλλακτικές εμπειρικές προσεγγίσεις μελετούμε: (i) τη σχέση μεταξύ του ιστορικού ανεργίας και της κατάστασης της υγείας ώστε να διερευνήσουμε τη δυναμική φύση της σχέσης και να ελέγξουμε για την πιθανή ενδογενή φύση της σχέσης ενδιαφέροντος, (ii) τη δυναμική σχέση μεταξύ φτώχειας και υγείας, και τέλος (iii) την επίδραση της ατομικής κοινωνικο-οικονομικής κατάστασης στην πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας. Τα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα συνεπή και καταδεικνύουν πως η ανεργία και το χαμηλό εισόδημα αποτελούν ισχυρούς προσδιοριστικούς παράγοντες των εναλλακτικών δεικτών υγείας που εξετάζονται στην μελέτη, σε ένα δείγμα 5 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με βάση τα ευρήματα, φαίνεται πως οι ασθενέστερες κοινωνικο-οικονομικές ομάδες του πληθυσμού αντιμετωπίζουν συστηματικά αυξημένη νοσηρότητα συγκριτικά με τα ευπορότερα μέλη της κοινωνίας. Μάλιστα η σχέση ενδιαφέροντος φαίνεται πως είναι δυναμική, με τις επιπτώσεις στην υγεία από την εμπειρία της φτώχειας και της ανεργίας να παραμένουν ισχυρές ακόμη και έπειτα από το πέρασμα αρκετών ετών. Επιπρόσθετα, βρίσκουμε πως η πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας επηρεάζεται με ισχυρό τρόπο από τα ατομικά κοινωνικο-οικονομικά χαρακτηριστικά. Παρατηρείται έτσι μια ανισοκατανομή στην παροχή ιατρικής περίθαλψης μεταξύ των ατόμων διαφορετικών κοινωνικο-οικονομικών ομάδων, ενώ η παροχή ιατρικής φροντίδας θα έπρεπε να εξαρτάται αποκλειστικά από τις ανάγκες υγείας του πληθυσμού. Τα παραπάνω ευρήματα αναδεικνύουν την αναγκαιότητα χάραξης διεπιστημονικών πολιτικών με στόχο τη μείωση εκείνων των οικονομικών ανισοτήτων, μεταξύ των μελών της κοινωνίας, οι οποίες συμβάλλουν στην όξυνση των παρατηρούμενων ανισοκατανομών στην υγεία τους.

The present study focuses on health inequalities of the workforce, as well as on the factors affecting the individual demand for health services. In specific, the study examines the effects of low income and unemployment experience on the health status of the workforce members in five European union countries. The study aims at: i) studying the effect of unemployment history on individual health status and derive some findings regarding the dynamic nature of this relationship, ii) studying the dynamic relationship between poverty and health, iii) studying the effects of individual socioeconomic status on the demand for health services. The results of the present study are quite robust and indicate that unemployment and poverty are strong determinants of individual health status. In detail, it seems that disadvantaged individuals, in terms of low socioeconomic class, suffer systematically worse health status in comparison to the remainder. Furthermore, the consumption of health services is also shown to be strongly affected by individual socioeconomic characteristics. These findings indicate the need for the adoption of health, labor and income policies that will work together with the aim to reduce socioeconomic inequalities in health.