Φορολογία εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων

Abstract

Από το 2008 και έπειτα η Ελλάδα, όπως και πολλά κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα εξαιτίας της μακροχρόνιας οικονομικής ύφεσης. Ένα καίριο όπλο των κρατών απέναντι στην κρίση είναι οι φόροι. Έτσι τα τελευταία χρόνια, έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα ρευστότητας και μείωσης των ελλειμμάτων, η αύξηση των φόρων αλλά και η δημιουργία νέων θεωρείται σχεδόν αναπόφευκτη. Ωστόσο, το μεγάλο πρόβλημα περί φορολογίας, είναι το γεγονός πως οι φορολογούμενοι θεωρούν το σύστημα άδικο και καταφεύγουν συχνά στη φοροδιαφυγή. Ο φόρος αντιπροσωπεύει μία από τις κύριες πηγές χρηματοδότησης των δημόσιων αρχών με στόχο την εκτέλεση έργων και παροχή υπηρεσιών ή αγαθών στο ευρύ κοινό. Το φορολογικό σύστημα της Ελλάδας διαχωρίζει τους φόρους σε δύο κατηγορίες, στους άμεσους και στους έμμεσους φόρους. Οι έμμεσοι φόροι είναι αυτοί που κατέχουν το μεγαλύτερο ποσοστό κερδοφορίας για τις δημόσιες αρχές σε σύγκριση με τους άμεσους φόρους. Η αναλογία των έμμεσων φόρων προς το σύνολο των φορολογικών εσόδων ξεπερνάει πλέον το εξήντα τοις εκατό (60%). Παρά το γεγονός πως τα δημόσια έσοδα προέρχονται στην πλειονότητα τους από τους έμμεσους φόρους, αυτοί που προκαλούν μεγαλύτερες αντιδράσεις στους φορολογούμενους είναι οι άμεσοι φόροι, όπως οι φόροι εισοδήματος. Εξαιτίας της αμεσότητας τους γίνονται πιο αντιληπτοί από τους φορολογούμενους, με σκοπό οι ίδιοι να προσπαθούν να τον μειώσουν ή να τον αποφύγουν ολικά με μη σύννομες ενέργειες. Ωστόσο, οι άμεσοι φόροι θεωρούνται πιο δίκαιοι αφού το ύψος τους επηρεάζεται από τη φοροδοτική ικανότητα του φορολογούμενου προσώπου, σε αντίθεση με τους έμμεσους που είναι κοινοί για όλους. Η παρούσα εργασία έχει ως βασικό αντικείμενο το φόρο και τις μορφές του. Αναλύεται η έννοια του φόρου εισοδήματος, οι σκοποί του, οι υποχρεώσεις αλλά και τα δικαιώματα των υποκείμενων προσώπων στη φορολογία. Στη συνέχεια γίνεται αναφορά σε ορισμένους σημαντικούς κωδικούς των εντύπων φορολογίας εισοδήματος αλλά και σε παράγοντες που προσδιορίζουν τον τελικό αναλογούντα φόρο για τα φυσικά και τα νομικά πρόσωπα.