Οι αλλαγές που επήλθαν στη φορολογία στην μεταμνημονιακή περίοδο στην Ελλάδα και οι επιπτώσεις τους

Abstract

Το 2008, ο κόσμος είδε την εμφάνιση μιας διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης που έπληξε τις πιο αδύναμες οικονομίες των χωρών της ευρωζώνης μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, με την ελληνική οικονομία να είναι το πρώτο και ίσως το πιο κλονισμένο «θύμα» αυτής. Αν και η Ελλάδα έχει επισήμως αποχωρήσει από τα μνημόνια, και έχει περάσει στην μεταμνημονιακή εποχή, στην πραγματικότητα εξακολουθεί να προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της δεκαετούς κρίσης που πέρασε. Η αντιμετώπιση του φαινομένου της φοροδιαφυγής είναι μια από τις κύριες Αρχές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς οι επιπτώσεις του οδηγούν στην αποδόμηση της κοινωνικής συνοχής, στην υποχρηματοδότηση των δημοσίων αγαθών αλλά και στη διάβρωση της ανθρώπινης συνείδησης. Ο σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι να διερευνηθούν σε βάθος οι έννοιες της φορολογίας και της φοροδιαφυγής, καθώς και των δημόσιων εσόδων και πως αυτά επηρεάζονται από τις εκάστοτε φορολογικές αλλαγές αλλά και τις οικονομικές, και όχι μόνο, συνθήκες που επικρατούν στα κράτη, και πιο συγκεκριμένα στην Ελλάδα. Επιμέρους στόχος είναι η προσπάθεια σύνδεσης της φοροδιαφυγής τόσο με τις συνθήκες (οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές) που επικρατούν στα κράτη, όσο και με τις εκάστοτε φορολογικές αλλαγές, ενώ έμφαση θα δοθεί φυσικά στην Ελλάδα. Έτσι, θα διενεργηθεί μια ανάλυση μέσα από στοιχεία ΑΑΔΕ για το δηλωθέν εισόδημα και το σύνολο του φόρου συνολικά για την Ελλάδα για τα έτη 2018 (έτος βάσης) και μετά μέχρι σήμερα, που η Ελλάδα πέρασε από τα μέσα του 2018 και μέχρι τα μέσα του 2022 στην μεταμνημονιακή εποπτεία και μέχρι σήμερα που είναι στην μεταμνημονιακή εποχή. Συνολικά, η πορεία της φορολογίας και των δηλωθέντων εισοδημάτων στην Ελλάδα ακολούθησε την εξέλιξη της οικονομίας, με σταδιακή ανάκαμψη και σταθεροποίηση των εισπράξεων μετά το 2020. Τέλος, συνοπτικά, η μεταμνημονιακή εποχή χαρακτηρίζεται από αυξημένη φορολογική σταθερότητα και βελτίωση των εισοδημάτων, με μια προσεκτική ισορροπία μεταξύ οικονομικής ανάκαμψης και διατήρησης φορολογικών βαρών. Παρά τα προβλήματα με τα τεκμήρια και τις ανισότητες, η Ελλάδα προχωρά με πιο οργανωμένη φορολογική πολιτική, υποβοηθούμενη από τα ψηφιακά εργαλεία και την ανάπτυξη.