Η εξέταση της συναισθηματικής νοημοσύνης ως προβλεπτικός παράγοντας της ψυχικής ανθεκτικότητας εκπαιδευτικών και στελεχών εκπαίδευσης

Abstract

Οι εκπαιδευτικοί αντιμετωπίζουν προκλήσεις στην άσκηση του εκπαιδευτικού και διοικητικού τους έργου, καθιστώντας σημαντική τη διερεύνηση μηχανισμών που ενισχύουν την απόδοσή τους. Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν η διερεύνηση της συναισθηματικής νοημοσύνης και της ψυχικής ανθεκτικότητας σε εκπαιδευτικούς και στελέχη εκπαίδευσης, η εξέταση της ηλικίας και της προϋπηρεσίας στις υπό διερεύνηση μεταβλητές, καθώς και η διερεύνηση των διαστάσεων της συναισθηματικής νοημοσύνης που λειτουργούν ως προγνωστικοί δείκτες για τις διαστάσεις της ψυχικής ανθεκτικότητας. Για τη διερεύνηση της ψυχικής ανθεκτικότητας χρησιμοποιήθηκε η κλίμακα Προστατευτικών Παραγόντων Ψυχικής Ανθεκτικότητας Εκπαιδευτικών (ΚΠΠΨΑΕ) των Daniilidou & Platsidou (2022) και για την συναισθηματική Νοημοσύνη το Schutte Self-Report Emotional Intelligence Test των Schutte et al. (1998). Από τα αποτελέσματα προέκυψε ότι οι εκπαιδευτικοί παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα ψυχικής ανθεκτικότητας, εκτός από τις κοινωνικές σχέσεις και τη σωματική ευεξία, για τις οποίες καταγράφηκαν μέτρια επίπεδα, ενώ στη συναισθηματική νοημοσύνη εμφανίζουν υψηλά επίπεδα, με την υποκλίμακα «Διαχείριση συναισθηματικών πληροφοριών που σχετίζονται με τους Άλλους» να παρουσιάζει μέτρια σκορ. Οι διαφορές μεταξύ εκπαιδευτικών και στελεχών έδειξαν ότι τα στελέχη εκπαίδευσης υπερτερούν στο «Νομοθετικό Πλαίσιο» και στη «Ρύθμιση Συναισθημάτων του Εαυτού και των Άλλων». Ακόμη, η διοικητική εμπειρία συσχετίστηκε θετικά με την ψυχική ανθεκτικότητα, καθώς και η ηλικία με ορισμένες διαστάσεις της ψυχικής ανθεκτικότητας και συναισθηματικής νοημοσύνης. Τέλος, τα μοντέλα πολλαπλής παλινδρόμησης έδειξαν ότι οι διαστάσεις της συναισθηματικής νοημοσύνης μπορούν να προβλέψουν μερικώς τις υποκλίμακες της ψυχικής ανθεκτικότητας. Οι σημαντικότεροι προβλεπτικοί παράγοντες ήταν η «Αισιοδοξία/Ρύθμιση της Διάθεσης» και η «Διαχείριση συναισθηματικών πληροφοριών που σχετίζονται με τον Εαυτό». Συμπερασματικά, η ενίσχυση της συναισθηματικής νοημοσύνης μπορεί να αυξήσει την ψυχική ανθεκτικότητα, βελτιώνοντας την ικανότητα των εκπαιδευτικών να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις του επαγγέλματος.