Η φορολογική πραγματικότητα και η αντιμετώπιση με τους φορολογικούς ελέγχους

Abstract

Το ελληνικό φορολογικό σύστημα εμφανίζει ορισμένες ατέλειες και σοβαρές αδυναμίες οι οποίες προκαλούν αναστάτωση και δυσχεραίνουν την οικονομική κατάσταση της χώρας. Πιο συγκεκριμένα, μία σοβαρή αδυναμία που χαρακτηρίζει το φορολογικό μας σύστημα είναι η πολυπλοκότητά του και η επιβολή πολλαπλών φόρων που καλούνται να πληρώσουν οι Έλληνες φορολογούμενοι. Στην Ελλάδα κυριαρχεί έντονα το στοιχείο της φορολογικής αποφυγής και της φοροδιαφυγής. Η φορολογική αποφυγή λειτουργεί ως μέσο φορολογικής ελάφρυνσης και οικονομικής ανακούφισης των πολιτών, διότι μειώνει ή εξαλείφει πλήρως τα φορολογικά βάρη και τις υποχρεώσεις των φορολογουμένων με νόμιμο τρόπο. Από την άλλη πλευρά, η φοροδιαφυγή αποτελεί ένα σύνηθες φαινόμενο ιδίως στη χώρα μας, επειδή ο φορολογούμενος θεωρεί ότι τα φορολογικά έσοδα δεν αξιοποιούνται σωστά για τις πραγματικές ανάγκες του δημοσίου και έτσι χάνει την εμπιστοσύνη του προς τις φορολογικές αρχές. Ωστόσο, η φοροδιαφυγή αποτελεί παράνομη ενέργεια καθώς στοχεύει στην απόκρυψη πραγματικού μέρους του εισοδήματος και στην εξακρίβωση ψευδών στοιχείων στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος. Συνεπώς, είναι επιτακτική ανάγκη το κράτος να επιβάλλει συχνότερους και πιο εντατικούς φορολογικούς ελέγχους στις επιχειρήσεις που θα αποτρέψουν τη μείωση των φορολογικών εσόδων και θα συμβάλλουν στη πλήρη συμμόρφωση των φορολογουμένων. Στη παρούσα διατριβή έχει γίνει εκτενής βιβλιογραφική ανασκόπηση και έχει διεξαχθεί έρευνα στην οποία έγινε στατιστική ανάλυση των δεδομένων σε δείγμα 165 ατόμων. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι η φορολογική συμμόρφωση και η αποτελεσματικότητα του φορολογικού ελέγχου δεν επηρεάζουν τη φοροδιαφυγή. Επίσης, η φορολογική δικαιοσύνη συμβάλλει θετικά στη φοροδιαφυγή. Επιπλέον, διαπιστώθηκε ότι η φορολογική δικαιοσύνη δε συνδέεται με την αποτελεσματικότητα του φορολογικού ελέγχου και τη φορολογική συμμόρφωση. Παράλληλα, η φορολογική δικαιοσύνη και η αποτελεσματικότητα του φορολογικού ελέγχου δεν επιδρούν στη συμμόρφωση των φορολογουμένων. Τέλος, η βελτίωση της ποιότητας του φορολογικού ελέγχου δεν επηρεάζεται από την αποτελεσματικότητά του ή επηρεάζεται σε ορισμένο βαθμό.